اگر چه امام حسين (ع) مي فرمايد:«فاني لااعلم اصحاباً اوفي ؛ همانا من ياوراني باوفاتر از يارانم نمي شناسم .» اما سرآمد همه وفاداران ، حضرت عباس (ع) است كه ايثار و فداكاري او مرهون تربيت صحيح علوي است .اكنون اين پرسش مطرح مي شود كه چرا حضرت ابوالفضل (ع) الگوي وفاي صحنه كربلا معرفي مي شود؟دلالت آميزترين جواب به اين سئوال ، بررسي رفتار الگويي آن حضرت در كربلا است ، زيرا نه اين كه آن حضرت خود، در كربلا حضوري وصف ناپذير داشت ، بلكه سه برادر خويش را نيز در مورد ياري رساندن به امام حسين (ع) ترغيب و تشويق مي كرد و به آنان مي فرمود:

«يا بني امي تقدموا حتي اراكم قد نصحتم لله و لرسوله ؛ اي فرزندان مادرم (اي برادرانم ) شما زودتر سبقت بگيريد، تا من شما را در راه نصح ِ خدا و روش پيامبر ببينيم .»

و زماني كه شمر به عنوان سمبل دشمني با امام حسين (ع) براي حضرت عباس (ع) امان نامه مي آورد، حضرت اباالفضل در جواب فرمودند:

«تبت يداك ولعن ما جئتنا به من امانك ياعدوالله ، اتأمرنا أن فترك أخانا و سيدنا الحسين بن فاطمه و ندخل في طاعة اللعناء...؛ اي دشمن خدا، دستانت قطع باد!لعنت بر اماني كه آورده اي ، آيا ما را فرمان مي دهي كه برادر و سيدمان حسين فرزند فاطمه را رها كنيم و در طاعت تو درآييم ...»

از آن جايي كه عباس (ع) سمت علم داري لشكر حسين (ع) را برعهده داشت ؛ ازاين رو تا آخرين لحظه در كنار امام بود و تا آخرين لحظه عمرش با تمام توان از او دفاع كرد. در اين باره مي نويسند: وقتي علمي را كه اباالفضل در كربلا در دست داشت ، به دربار يزيد آوردند، يزيد ديد آن پرچم جاي سالمي ندارد، پرسيد: چه كسي آن را حمل مي كرده است ؟ جواب دادند: عباس فرزند علي (ع) . يزيد گفت :

«هكذا يكون وفاء الاخ لاخيه ؛ بايد وفاي برادر به برادر اين گونه باشد.»

اما اوج تجلي ايثار و فداكاري او زماني ظاهر مي شود، كه آب آوري تشنه ، با لب هاي خشكيده از سه روز بي آبي ، در امواج آب قرار گيرد و در نهايت تشنگي خود، به ياد تشنگي برادر و مولايش ، آب نمي آشامد و مي گويد:

«والله لا اذق الماء و سيدي الحسين عطشانا؛ به خدا قسم ! آب نمي نوشم ، درحالي كه آقايم حسين تشنه است .»

اين گونه پيروزي عشق و اعتقاد در اوج قله وفاداري و فداكاري تبلوري زيبا مي يابد و اين سخنان و رفتار عباس فرزند امام علي (ع) در صحنه عاشورا، الگويي است براي ادب ، ولايت مداري ، ايثار، رشادت و فداكاري . اكنون با بيان اين نكته هاي دلالت آميز و وفاداري و فداكاري حضرت عباس (ع) پاسخ به پرسش مطرح شده در بحث الگوي وفاداري ، روشن است ؛ چه اين كه آيا كسي را مي يابي كه با دستان قطع شده نيز بكوشد تاآب را به كودكان خردسال مولايش برساند.



يافت ادب از ادبت آبرو

عشق برد نام ترا با وضو



وفا بود مات وفاداريت

علقمه شاهد به فداكاريت



رسيد چون به علقمه پاي تو

گشت عيان چهره مولاي تو



چو ديد چشمت رخ ارباب را

نهيب آتشين زدي آب را



كه اي سپيد چهره روسياه

كي كنم از نوش تو عشقم تباه



من ز مي حسين باده نوشم

به آب آبرو نمي فروشم



زجرعه اي روز مرا شب مكن

مرا خجل ز روي زينب مكن