يكي از مهم ترين ويژگي هاي پيشوايان معصوم : اين است كه بعد از تعريف يك موضوع و روشن ساختن آن ، به كيفيت تحقق و شكل گيري آن در وجود انسان مي پردازند واين از بزرگ ترين عنايات پروردگار متعال است كه به وسيله معلمان توحيد نصيب نسل بشر در همه زمان ها مي گردد و چون شرايط و مسئوليت امامان معصوم (ع) خيلي حساس و سنگين و ظريف است ، لذا آموزشهاي بسيار مفيد و سودمندي را، دراختيار مردم قرار مي دهند، تا همگان در كشور وجود خويش ، اين حقيقت را به خوبي تمرين و ارزيابي كنند و با شناخت موانع و آفت هاي رشد و كمال ، آنها را با شيوه هاي يادگرفتن از آموزگاران وحي ، از سر راه سعادت خويش ، برچيده و مسير تحقق آزادي را،براي خود هموار سازند.

حضرت امام حسين (ع) براي شكل گيري آزادي ، در وجود همه مردم ، خصوصاً لشكر يزيد خيلي تلاش كرد و از شيوه هاي بسيار ظريف و منفعل كننده اي استفاده مي نمود، تا اين كه دلي را تكان دهد و او را، از اسارت نفس و سقوط در ذلت و بدبختي ها نجات دهد.

1 - «ايُّها النّاس اَنسِبُوني مَن ْ اَنَا ثم ّ ارْجعُوا الي انفُسِكُم ْ و عاتِبُوها و انْظُرُوا هَل ْ يحل ُّ لكم قتلي و انتهاك ُ حُرمَتي ؛ اي مردم ! درباره من دقت كنيد و ببينيد من كيستم ؟ و سپس با خودتان خلوت كنيد و در برابر يك عمل بي معيار و غير منطقي ، احساستان را،سرزنش نماييد. [ وقتي كه چنين كرديد، نورانيتي در دلتان هويدا مي شود و آمادگي تصميم گيري هاي آگاهانه را برايتان هموار مي سازد.] در اين صورت ملاحظه كنيد و به اين سؤال پاسخ دهيد، آيا سزاوار است كه مرا بكشيد و حرمتم را درهم شكنيد؟».

2 - «اَلَست ُ اِبْن َ بِنْت ِ نَبِيّكُم ْ و ابْن ِ وَصيّه ُ، اَفتَشُكُّون َ»؛ آيا من پسر دختر پيامبرشما و فرزند وصي او نيستم ، آيا در اين موضوع شك مي كنيد، به خدا قسم ! در ميان مغرب و مشرق كسي غير از مرا، به اين عنوان پيدا نخواهيد كرد».

3 - وَ يَحْكُم ْ اتَطلِبُوُني بِقَتيل ٍ قَتَلْتُه ُ، او مال ٍ اِسْتَهْلَكْتُه ُ او بِقِصاص جَراحة ؛

واي بر شما! [چرا نمي انديشيد و براي تصميم خود الگو و معياري معقول و منطقي پيدا نمي كنيد] آيا من كسي را كشته ام ؟ آيا مال ديگري را نابود و ضايع كرده ام ؟ آيا به كسي زخم زده ام كه مي خواهيد قصاصم كنيد؟».

4 - «... اَوَلَم ْ يُبْلِغُكُم ْ قَوْل َ رَسُول َ اللهِ لي و َلِاخِي ، هذان ِ سَيِّد شباب ِ اَهْل ِ الجَنَّة ِ؛ آيا اين حديث پيامبر خدا (ص) درباره من و برادرم ، به شما نرسيده كه فرموده اند: اينها [حسن و حسين ] آقاي جوانان اهل بهشتند.

5 - «ايُّها النّاس ُ اسْمَعُوا وَ لاتَعْجِلُوا حَتّي اَعِظُكُم ْ بِما هُوَ حَق ٌّ لَكُم ْ عَلي ّ؛ اي مردم !سخنان مرا خوب بشنويد و در كارهايتان شتاب و عجله نكنيد، تا اين كه شما را نصيحت كنم ! به آن چيزي كه از حقوق شما بر عهده من مي باشد، تا دليل آمدنم برايتان روشن شود».

6 - «.. فان قَبِلْتُم ْ عُذري و صَدَّقْتُم ْ قُولي وَ اَعْطَيتُموني النَّصَف َ مِن ْ انْفُسَكُم ْ كُنْتُم ْ بِذالِك َ اَسْعَدْ وَ لَم ْ يَكُن ْ لَكُم ْ عَلي َّ سَبيل ٌ»؛ اگر دلايل مرا پذيرفتيد و سخنانم را تصديق نموديد و انصاف را در اين ميان الگو و معيار خود قرار دادي ، راه سعادت را دريافته ايد و دليلي براي جنگ با من پيدا نخواهيد كرد و اگر سخنانم را قبول نكرديد و انصاف را ملاك تصميم هاي خود قرار نداديد با دوستانتان در مسير باطل هماهنگ شويد و هر كاري كه دلتان مي خواهد در مورد من انجام داده و مهلتم ندهيد، ولي موضوع برايتان پوشيده و پنهان نماند، يار و پشتيبان من آن خدايي است كه قرآن را نازل فرموده ، و در هر حال ازنيكوكاران و بندگان شايسته حمايت مي نمايد».

7 - «عِبادَ اللهِ اتَّقُوا اللهَ وَ كونُوا من الدّنْيا عَلي حَذَرٍ. فَان َّ الدُنْيا لَوْ بَقِيَت ْ عَلي اَحَدٍ اَوْبَقِي َ علَيها اَحَدٌ لَكانَت ِ الانبياءُ اَحَق ُّ بِالبَقاءِ...؛ بندگان خدا! تقواي الهي را پيشه خود قرارداده و از وابستگي هاي دنيا اجتناب كنيد و دنيا، سزاوار دل بستگي نيست و به هيچ كس بقايي ندارد و اگر چنين بود، بي ترديد انبيا لايق و شايسته ترين انسان ها براي بقا در دنيابودند.

8 - ايُّها الناس ُ ان َّ الله تعالي خلق الدنيا فَجَعلَها دارَ فَناء وَ زَوَال ٍ مُتَصِرّفة ً بِاَهْلهاحالاً بعد حال ٍ، فاالمغرور مَن ْ غَرَّتْه ُ وَ الشَّقِي ُّ مَن ْ فَتَنَته ْ...؛ اي مردم ! خداوند تعالي دنيا رامحيط فنا و گذارا، آفريده كه در اهل آن زوال و تصرفاتي انجام مي گيرد و با حالات گوناگون برخورد مي كند، بنابراين ، گول خورده كسي است كه فريب دنيا را بخورد. بدبخت و شقي كسي است كه مفتون آن باشد، پس اين دنياي فاني هيچ وقت شما را گول نزند و هر كسي به دنيا وابسته و اميدوار شده ، شكست خورده ، چون سيستم دنيا غير از اين نمي باشد».

9 - يا شيعة َ آل َ ابي سُفيان اِن ْ لَم ْ يَكُن ْ لَكُم ديناً وَ كُنْتُم ْ لاتَخافُون َ يَوْم َ الْمَعادِ فَكُونُوااَحْراراً في دُنْياكُم ْ؛ اي پيروان آل ابوسفيان ! اگر دين دار نيستيد و از روز معاد نمي ترسيد،لااقل در دنيا آزاد مرد باشيد».