با توجه به مطالبي كه گذشت، در بسياري از نهضت ها، پس از مدتي كه از دوران آغازين

آن مي گذرد و كساني به ناروا به مسند قدرت و رياست تكيه مي زنند، هدفهاي نخستين و ارزشهاي متعالي كه در شعارهاي نهضت مطرح مي شده، كمرنگ مي شود، يا فراموش مي گردد. آنچه از دين نيست (بدعت) وارد دين مي شود و آنچه از پايه هاي اصلي و اوليه انقلاب ديني و مكتبي است، از ياد مي رود و رويّه هاي مغاير با سنّتهاي نخستين رايج مي شود و قانون و حكم الهي نقض مي شود. مردم نيز به تاريخ، به اين انحرافها و بدعتها خو مي گيرند و عكس العمل چنداني از خود نشان نمي دهند. گاهي از شعائر و برنامه ها و سنّتها، اسكلتي بي روح و تشريفاتي ظاهري بر جاي مي ماند كه چندان اثر گذار هم نيست. در چنين موقعيت هايي دلسوزان آن نهضت يا وارثان آن مكتب و دين، براي احياي مجدد پيامها و محتواها و دعوتها و هدفهاي آغازين، دست به كار مي شوند، تا جامعه خفته را بيدار كنند و به اصول مكتب و بايدهاي دين توجه دهند. اينكار، گاهي با فداشدن مال و جان همراه است و احياگران سنتهاي ديني بايد خود را فداكنند تا جامعه بيدار و دين احيا شود. نهضت كربلا هم يك حركت احياگرانه نسبت به اساس دين و احكام الله بود. در مطالعه سخنان امام حسين (ع) تكيه فراواني روي احياي دين و اجراي حدود الهي و احياي سنت و مبارزه با بدعت و فساد و دعوت به حكم خدا و قرآن ديده مي شود. [1] همانطور كه گذشت در عصر امام حسين (ع) ارزشهاي ديني متزلزل شده و آفات و آسيب هاي مختلفي انديشه، جامعه و فرهنگ ديني مسلمانان را در بر گرفته بود. و امام حسين (ع) با تكيه بر كتاب الهي و سنت نبوي (ص) در صدد احياي دين و ارزشهاي ديني برآمد و با جان و دل و با تمام وجود به قيام عليه بدعتها و بي عدالتي ها همت گمارد. در بين آسيب هاي گوناگوني كه عصر امام حسين (ع) به آنها مبتلا بود، آسيب شناسي باورها و عقايد ديني و آفت زدايي از آنها نقش به سزايي در قيام حسيني ايفا كرد؛ چرا كه به قول علماي جامعه شناسي معرفت، معمولاً مطرح شدن آراء و عقايد كلامي و فلسفي، موجب پيدايش و شكل گيري بسياري از نهضت هاي سياسي، اجتماعي و ديني مي شود. مهم ترين مؤلفه هايي كه امام حسين (ع) در احياگري ديني خود بر آنها تأكيد داشتند عبارتند از: 1. اصلاح جامعه مسلمين و احياي امر به معروف و نهي از منكر 2. تشكيل حكومت اسلامي 3. احياي كتاب و سنت