يكي از مهم ترين اهداف بعثت پيامبران الهي، ايجاد قسط و عدل و كمك رساني به محرومان و ضعيفان جامعه و برقراري عدالت در جامعه است. [1] .

در جامعه اسلامي بايد مسلمانان از لحاظ توزيع ثروت هاي عمومي، امنيّت، امتيازها و بهداشت و درمان، دسترسي اطلاعات مورد نياز و ساير خدمات، در حدّ مساوي قرار گيرند و موقعيت سياسي، اجتماعي و ديني عده اي، نبايد موجب از بين رفتن عدالت اجتماعي و در نتيجه تضييع حقوق ضعيفان و طبقات محروم گردد.

رهبران الهي، تلاش مي كنند كه فقرا و محرومان جامعه، علاوه بر رشد فكري و فرهنگي، از محروميت هاي مادّي نيز رها شده و يك زندگي مناسب و در شأن خود داشته باشند. از اين رو، سرپرستان ديني بر خود فرض مي دانند كه در حدّ توان با انواع فقر و محروميت مبارزه كرده و اين پديده زشت و زيانبار را، كه نتيجه بي عدالتي و ظلم و ستم برخي از اصحاب زر و زور مي باشد، از جامعه ريشه كن نمايند و قسط و عدالت و مساوات را جايگزين آن سازند. همچنان كه اميرمؤمنان علي عليه السلام در نامه خويش به مالك اشتر مي فرمايد: «اَللّه اَللّه في الطَّبَقَةِ السُّفلي مِنَ الّذينَ لا حيلَةَ لَهُمْ، مِنَ الْمَساكينَ وَ الُمحْتاجينَ وَ اَهْلِ الْبُؤْسي وَ الزَّمْني، فَاِنَّ في هذه الطَّبَقَةِ قانِعاً وَ مُعتَرّاً وَاحْفَظْ لِلّه ما اسْتَحْفَظَكَ مِنْ حَقِّهِ فيهِم وَاجْعَلْ لَهُم قِسْماً مِنْ بَيْتِ مالِكَ، وَ قِسْماً مِن غَلاّتِ صوافي الاِسلامِ في كُلِّ بَلَدٍ فَاِنَّ لِلاَقْصي مِنْهُم مِثْلَ الَّذي لِلاَدْني». [2] .

«خدا را! خدارا! در خصوص طبقات پايين و محروم جامعه، بيچارگان و نيازمندان، گرفتاران، دردمندان، كه هيچ چاره اي ندارند. در اين طبقه محروم، گروهي خويشتن داري كرده و گروهي ديگر، به گدايي دست نياز باز مي كنند، پس براي خدا حقّ اين طبقه را پاس دار. بخشي از بيت المال و بخشي از غلّه هاي غنيمتي اسلام را در هر شهري به طبقات محروم اختصاص بده؛ چرا كه براي دورترين مسلمانان همانند نزديك ترين آنان سهمي وجود دارد.»

با توجه به اين موضوع مهم، در اين فرصت فرازهايي از سخنان و سيره حضرت امام حسين عليه السلام را در امداد به محرومان و نيازمندان انتخاب كرده و در معرض مطالعه خوانندگان گرامي قرار مي دهيم تا بدين وسيله يكي از زيباترين صفحات زرّين تاريخ انسانيت و احترام واقعي به حقوق بشر را در طول زندگي ورق بزنيم؛ باشد كه علاقمندان حضرت، بويژه دست اندركاران مسئول، شيوه خداپسندانه آن امام همام را مدّ نظر قرار داده و جامعه را به سوي خير و صلاح و سعادت ابدي پيش ببرند و اين سخن گرانقدر نبوي صلي الله عليه و آله وسلم را آويزه گوش خود سازند كه فرمود: «لَنْ تُقَّدس اُمَّةٌ لايُؤْخَذُ لِلضَّعيفِ فيها حَقُّهُ مِنَ القَويِّ غَيرَ مُتَتَعْتِعٍ؛ [3] جامعه اي كه حقّ محرومان و ضعيفان از زورداران بدون اضطراب و واهمه باز ستانده نشود، افراد آن جامعه هيچ گاه روي سعادت و رستگاري نخواهند ديد.»

اين نوشتار در دو بخش تنظيم شده كه در بخش نخست، به رفتار امام حسين عليه السلام در مورد ياري به نيازمندان مي پردازيم و در قسمت دوم، گفتار آن حضرت را در اين موضوع بررسي خواهيم كرد.