قلوبهم معك و سيوفهم عليك
فرزدق به امام گفت: «قلوب الناس معك و سيوفهم مع بني امية، و القضاء ينزل من السماء و الله يفعل ما يشاء» [1] مجمع بن عبيد عامري [2] گفت: «أما أشراف الناس فقد أعظمت رشوتهم و ملئت غرائرهم، فهم الب واحد عليك، و أما سائر الناس بعدهم فان قلوبهم تهوي اليك و سيوفهم غدا مشهورة عليك» [3] ايضا بشر بن غالب در ذات عرق
به نقل نفس المهموم ص 93.
فرزدق نظر عامه را گفت، عامه اي كه محكوم روش كبراء و رؤسا بودند و از خود اراده اي نداشتند. ولي مجمع بن عبيد تجزيه كرد اشراف بي ايمان را از عامه ي مؤمن ضعيف تابع صفت مقلد مسلك كه طبق منطق قرآن كريم هر دو در آتش اند. در حقيقت معناي جمله ي فرزدق اين است كه دل اينها با توست ولي دلشان هيچ كاره است، حاكم معزول است ولي شكمشان با دشمنان توست و اينها هم بنده ي شكمند و به امر شكم با دل خودشان مي جنگند؛ قبل از اينكه با تو بجنگند، با سپاه شكم به جنگ دل خودشان رفته اند و ضمير خود را مجروح كرده اند. اجمالا معلوم مي شود كه ممكن است بشر دلش حق را بخواهد و آرزو كند و در عين حال علي رغم عشق و علاقه اش قدم بردارد و به روي محبوب خودش خنجر بكشد. مي گويند مأمون شيعه ي امام كش بود. عموم مردم حق را دوست دارند، يك نوع دوستي كاذبي يعني دوستي بي ريشه اي، نظير اشتهاي كاذب و اشتهاي صادق، و نظير صبح كاذب و صبح صادق. تعصي الاله و أنت تظهر حبه... [4] .
پاورقي
[1] نفس المهموم، ص 91. [مردم دلهاشان با توست و شمشيرهاشان با بنياميه، و سرنوشت از آسمان فرود ميآيد، و خداوند هم هر کار بخواهد ميکند.].
[2] يا عامر بن مجمع عبيدي، مجمع بن عامر.
[3] [اما اشراف مردم که رشوهي فراوان به آنان داده شده و خرجينهاشان پر شده است، لذا همه يکدست عليه تواند. و ساير مردم نيز دلهاشان مايل به شماتت و شمشيرهاشان فردا عليه شما کشيده خواهد شد.].
[4] [معصيت خدا را ميکني در حالي که اظهار دوستي او را مينمايي...].