بازگشت

نتيجه


حاصل سخن در بخش دوم سخن اين است كه براي اينكه مرگ و سستي و انحطاط از جامعه اي رخت بربندد و اعتلا و عزت و حيات به سراغ جامعه اي آيد غير از پشتوانه قوي فرهنگي و انديشه اي، نخبگان و رهبران، شجاع، فداكار، سرزنده، ايثارگر و مبين انديشه ها به صورت حياتبخش و محيي جامعه لازم است اما اين عنصر نيز شرط لازم است نه شرط كافي. اگر اوضاع اجتماعي - فكري، فرهنگي- سياسي و... جامعه اي آماده نباشد، جرقه اي كه برافروخته مي شود، هر قدر هم كه قوي باشد، كارآيي لازم را ندارد. تنها اگر در اتاقي وسايل سوختني به مقدار بنزيني آلوده شوند، حتي اگر شعله زياد هم نباشد كار خود را مي كند. از اين روست كه شعله اي را كه امام معصومي، با آن حدت و شدت برمي افروزد بساط حاكميت اموي را در هم مي پيچد و نهضتها و شورشها يكي پس از ديگري رخ مي نمايند.