از سوي ديگر، با شخصيتهايي روبرو هستيم كه مي بايد «اسوه»، «مقتدا» و «پيشواي» عملي ما قرار گيرند. و گفتار و كردار آنها براي ما انسانها - با تمام محدوديتها و موانع و خصوصيات ذاتي وجودي - حجت و هدايت باشد؛ به اين معني كه تمامي ابعاد زندگي آنها قابل تقليد و الگوگيري و راهنمايي براي يك زندگي خداپسندانه است.

نمي توان موجودي را«اسوه» قرار داد كه افق وجودي او به اندازه اي با «انسان» فاصله دارد كه حتي تصور صحيح و واقعي آن غير مقدور است. عدم هماهنگي در شرايط و خصوصيات ذاتي، عملا يك موجود را از دايره ي تقليد و الگوگيري خارج نموده، امكان ارتباط را نيز منتفي خواهد ساخت.

قرآن كريم، جايگاه رسول خويش را در ميان مردم، جايگاه «اسوه» و مقتدا مي داند و بر همگوني ميان او و نوع بشريت با «منت» تأكيد مي كند كه «لقد كان لكم في رسول الله اسوة حسنه» [1] و يا در آيه اي ديگر «لقد من الله علي المؤمنين اذ بعث فيهم رسولا من انفسهم» [2] چنين جايگاهي، اين موجود را تا حد يك انسان با همه ويژگيها و محدوديتها و موانع پايين خواهد آورد كه نبايد خصوصيتي فوق انسانيت در خود داشته باشد؛ در غير اين صورت مقام «اسوه» و «منت» را متزلزل خواهد كرد. لازمه ي اين وجهه آن است كه موجودي با كمال، ولي با تمام موانع، در پيش روي داشته باشيم كه هيچ خصوصيتي برتر از آنچه درباره يك «انسان» سراغ داريم، در زندگي و مشي اجتماعي او وجود نداشته باشد. هر گونه تصوير شرايط ويژه - مخصوصا شرايط ذاتي و خلقتي - كه امكان تحقق و دست يافتن نوع بشر به آن ميسر نباشد، آنها را از دائره «اسوه» بودن و بويژه حجت قرار گرفتن خارج خواهد كرد. به علت روشن بودن بحث، اين وجهه را، مقام اثباتي نام نهاده ايم و هر جا در اين مقاله سخن از مقام اثباتي مي شود،منظور ترسيم چنين موقعيتي است.