بازگشت

مصر


در اين سال شصت و يكم والي مملكت مصر مسلمة بن مخلد بود كه ايالت مغرب را نيز داشت، و او نخستين كسي است كه امراي مسلمين كه مصر و مغرب را معا در تحت تصرف او دادند. مولي جلال الدين عبدالرحمن بن ابي بكر سيوطي مي گويد: مسلمة بن مخلد و معاوية بن حديج دو رئيس عثمانيه ي مملكت مصر بودند. معاوية بن ابي سفيان به


ايشان مكتوب فرستاد كه من عن قريب لشكري به استظهار شما به مصر مي فرستم كه آن جا را از دست محمد بن ابي بكر بگيريد و محمد از جانب اميرالمؤمنين علي عليه السلام والي بود و مسلمة بن مخلد و معاوية بن حديج دعوت او را اجابت نمودند پس معاوية عمرو بن العاص را با شش هزار كس به ديار مصر فرستاد و عثمانيه ك ده هزار نفر بودند با ايشان درپيوستند و عمرو به محمد پيغام داد كه تنح عني بدمك فاني لا احب ان يصيبك مني ظفر محمد در جواب درشتي كرد و با دو هزار مصري سوار شد. مردم شام پيش آمدند و دور او را چون نگين بگرفتند. مصري ها محمد را تنها گذاشتند و او به دست دشمن افتاد و معاوية بن حديج نخست او را گردن زد. آن گاه جسد او را در ميان مردار حماري نهاده بسوخت. معاويه ايالت مصر را به عمرو بن العاص مسلم داشتند و چون او در سال چهل و سيم به قول مشهور بمرد و در جبل مقطم در محلي كه نزديك معبر مردم به سوي حجاز بود مدفون گرديد معاويه آن ملك را به پسرش عبدالله ابن عمرو بن العاص تفويض نمود و او به قول واقدي تا دو سال عامل معاويه بود بر قطر مصري و به قول غير واقدي تا چند ماه. به هر تقدير معاويه او را معزول و برادرش عتبة بن ابي سفيان را اولا و عقبة بن عامر را ثانيا منصوب ساخت، و عقبه تا سال چهل و هفتم برقرار بود. آن گاه معاويه او را نيز معزول نمود و معاوية بن حديج را منصوب ساخت، و ابن حديج تا سال پنجاهم هجري حكومت داشت، بعد معزول شد و معاويه مسلمه را نصب نمود و مصر را ضميمه ي مغرب كرده هر دو مملكت را به مسلمه داد و مسلمه تا سال پنجاه و نهم امير مصر و مغرب بوده پس معاوية بن ابي سفيان خواهرزاده اش عبدالرحمن بن عبدالله بن عثمان بن ربيعه ي ثقفي را كه به ابن ام الحكم مشهور مي باشد و اهل كوفه او


را كه والي ايشان بود نظر به سوء سيرتي كه داشت از كوفه اخراج كرده بودند به مملكت مصر فرستاد كه به جاي مسلمة بن مخلد امارت مصر نمايد. همين كه ابن ام الحكم نزديك مصر رسيد معاويه بن حديج او را در دو منزلي استقبال كرد و گفت از همين مكان به جانب خال خود معاوية بن ابي سفيان بازگردد به جان خودم كه آن رفتار كوه تو نزد ما پيش نمي رود. عبدالرحمن مراجعت كرد و بر مسلمة بن مخلد كماكان ايالت مصر برقرار ماند، و تا سال شصت و دو از هجرت والي قطر مصري بود، و در شصت و دو كه خلافت به يزيد تعلق داشت مسلمه درگذشت، و يزيد سعيد بن يزيد بن علقمه ازدي را به جاي مسلمة بن مخلد به كشور مصر برگماشت. پس در سال شصت و يكم هجري كه موضوع اين تأليف است حكمران ديار مصريه و فرمان گزار آن اقليم عظيم چنان كه در عنوان نگاشته شد مسلمة بن مخلد بوده است.