بسم الله الرحمن الرحيم

و صلي الله علي سيدنا محمد و آله الطيبين الطاهرين و لعنة الله علي اعدائهم اجمعين من الان الي قيام يوم الدين و لا حول و لا قوة الا بالله العلي العظيم.

كسب «معرفت» از گرايشهاي فطري انسان و عامل بيداري و تعالي وجودي او خواهد بود، انسان كه هنگام تولدش چيزي از علوم و دانشهاي حصولي نداشت وليكن با سرمايه هاي فطري و استعدادهاي بالقوه پا به عرصه عالم طبيعت و جهان ناسوت گذاشت ركن مهم و سرنوشت ساز «حيات ارزشي» و كمالات وجودي اش را «شناخت» تشكيل مي دهد شناختي كه مقدمه ي عمل و اقدام او گردد چه اينكه علم قرين عمل است و با عمل علم معنا پيدا مي كند و به تعبير مولا علي عليه السلام هيچ حركتي نيست مگر اينكه انسان در آن محتاج «شناختن» است و به تعبير حسين بن علي عليه السلام خداوند آدميان را نيافريد مگر اينكه او را بشناسند و پس از شناخت او را عبوديت نمايند و در سايه ي بندگي خالصانه ي حق متعال از ماسواي الهي مستغني


شوند لذا «شناختن» و «شدن»، عرفان و تكامل قرين و رهين هم اند و چه پديده اي گرانبهاتر از پديده ي عظيم و الهي و نوراني «كربلا» و نهضت حسين بن علي عليه السلام كه جهان هستي را به فروغ و حرارتش حياتمند نموده است و از جنبه هاي الهي - بشري، قدسي و طبيعي، آسماني و زميني، معنوي و اجتماعي برخوردار است تا نوري جاودانه فراروي بشريت در تحصيل حيات طيبة قرار گيرد اما سؤال مهم اين است كه از چه افق و منظري به قيام جاودانه عاشوراي حسيني بنگريم؟ آيا برخوردي تجليلي آن هم قدسي و ملكوتي يا نگاهي تحليلي و الهي - انساني با همان ويژگي هائي كه حسين بن علي عليه السلام از حدوث و پيدائي تا توسعه و پايائي قيام و نهضتش آن را تعقيب مي كرد؟ به نظر مي رسد اگر از چشم انداز حسين عليه السلام و با همه جنبه هاي الهي، الهامي، ارزشي، رسالت و مسئوليت انسان در برابر دين و جامعه، خدا و انسان و... آن بنگريم بهتر و بيشتر سرچشمه ي الهام و معرفت و بصيرت و عبرت خواهد شد و نقش سازندگي فردي و اجتماعي قيام كربلا برجسته تر خواهد گشت كه بنابر اصل «كل ارض كربلا، كل يوم عاشورا» قيام حسيني براي همه ي نسل ها در همه عصرها درس آموز و عبرت زا و تكامل بخش خواهد بود، لذا دو نگاه:

الف) ثبوتي كه نقش وحي و الهام، قدسيت، استفاده از اطلاعات و قدرت عيني، رازآلود بودن قيام كربلا.

ب) اثباتي يعني امام حسين عليه السلام را دردمند دين و آگاه به زمان و احياءگري جامع انديش و مصلحي دلسوز و آزادانديش و عدالت محور و تكليف گرا و اصول محور بدانيم در پيش روي ما


خواهد بود [1] و اگر چه جنبه هاي ثبوتي و ماوراءالطبيعي و الهامي و مقامات امامتي و ولائي حسين بن علي عليه السلام غيرقابل انكار است ليكن ما بايد با نگاهي ريشه شناسانه و تحليلي با قيام عاشورا برخورد و مواجهه نمائيم چنانكه امام حسين عليه السلام در تبيين و تحليل قيامش به همه جنبه هاي فرهنگي، اجتماعي، سياسي و معنوي توجه داشت و اين حركت عميق و هدايتگر و زنده كننده حقايق و معارف ديني و اصلاح گر امت اسلامي را بوجود آورد لذا با اين نگاه دوم است كه نهضت اباعبدالله منشأ حيات و حركت و پويائي و بالندگي و مسئوليت انديشي در جامعه ي اسلامي و بيداري و پايداري در صيانت از انديشه و ارزشهاي ناب اسلامي خواهد شد و با اين نگاه است كه مي توان به گفتمان عدالت، حكومت ديني، اصولگرائي، وظيفه شناسي، حريت طلبي، ارزش خواهي، انسان دوستي، تعالي انديشي و... اهتمام ورزيد و نام و ياد حسين بن علي عليه السلام را چراغ هدايت و كشتي نجات بشريت قرار داد و با تفكر و منطق و روحيه حسيني زندگي كرد، با اين نگاه مي توان تصويري واقع بينانه، عزت گرايانه، شناخت علل و اهداف و انگيزه هاي پيدايش و گسترش نهضت كربلا، شناخت نقش انسان متعهد و مسئول خواه مرد يا زن، امام يا مأموم در آن دريافت نمود و به همه ي ابعاد متجلي در قيام يعني معرفت، محبت، عاطفه و احساس، عقل و عشق، صبر و بصيرت،


بينش و ارزش، ايمان و يقين، عدالت و آزادي، ادب و رأفت، درك و درد ديني و... آشنائي يافت...

اينكه آنچه در پيش روي شماست با نگاهي اثباتي و تحليلي و با عنايت به نيازهاي فرهنگي، سياسي و اجتماعي زمان تدوين شده است و به يقين زواياي ناگفته ي فراواني در آن يافت مي شود، پرسشهاي زيادي قابل طرح و پاسخگوئي است كه اميد است سر فصلي براي اصحاب تحقيق و تدقيق و مايه ي تأملي براي نسل جوان قرار گيرد تا نقش احياءگرانه و اصلاح طلبانه حسين بن علي عليه السلام را بهتر و بيشتر بشناسيم و مؤلفه هاي اصيل احياء تفكر ديني و اصلاح گرايي را در جامعه ي خويش بازيابيم تا در معرض آفاتي چون جمود و تحجر، تجدد و انحراف و تحريف و التقاط قرار نگيريم و با بصيرت ديني و تفقه اسلامي فرزند زمان خويش باشيم و هر گونه انحرافي را برنتابيم و حادثه ي عظيم كربلا و قيام ازلي و جاودانه عاشورا را با همه ابعادش پاسداري و زنده نمائيم و مراقب باشيم كه انديشه ي امانيستي، ليبراليستي، پلوراليستي، راسيوناليستي يعني انسان گرايانه ي محض، آزاديخواهي افراطي، تكثر گرايي مخرب و منفي و خردگرايي صرف بشري دامن انديشه و عمل ديني ما را نگيرد و بين ما و اسلام ناب محمدي صلي الله عليه و اله و سلم و علوي و حسيني شكاف و گسست ايجاد ننمايد و بهر تقدير قيام كربلا معيار شناخت و سنجش جامعي براي همه ي ما در همه ي احوال باشد.

ناگفته نماند اين كتاب قبلا بصورت سلسله مقالاتي در يكي از روزنامه هاي سراسري منتشر شده است [2] و اكنون به همت ناشر


صاحب فضيلت و معنويت و اهل درد دين دانشمند محترم حجة الاسلام و المسلمين محمد خطيبي كوشكك در لباس انتشارات تجلي متجلي شده است تا شعاعهائي از باطن قيام كربلا در قالب «اصلاحگرائي» بر ذهن و زندگي اهل ايمان تابش يابد و از همه ارباب الباب و صاحبان نظر و بصر تمنا داريم ما را از نظرات و انديشه هاي خويش محروم نسازند باشد كه مرضي خداي سبحان و مورد عنايت امام حسين عليه السلام قرار گيرد.

«و الحمد لله رب العالمين»

اقل الطلاب: محمد جواد رودگر