بازگشت

حق شناسي جون


جون از شهداي نهضت عاشورا، يك سياه پوست و از تبار بردگان آزاد و آزاد شده ي ابوذر قدس سره بود كه پس از او، خدمتگزاري خاندان نبوت و امامت را ترك نكرد و هم چنان در خانه ي علي عليه السلام و كنار حسن و حسين عليه السلام به سر مي برد تا اين كه به همراه كاروان حسيني به كربلا آمد. روز عاشورا پس از اجازه گرفتن از امام عليه السلام براي جهاد، امام عليه السلام او را آزاد گذاشت و فرمود: هر جا مي خواهي برو و عافيت خود را به خطر نينداز. اما او كه دست پرورده ي مكتب علي عليه السلام و حسنين عليهماالسلام بود و در اين مكتب به اسلام سخت پاي بند شده بود؛ غيرت ديني داشت هرگز به خود اجازه ي فاصله گرفتن از حسين عليه السلام را


نداد. در درون خود احساس ديگري هم داشت كه آيا صحيح است در هنگام آسايش كنار سفره ي حسين عليه السلام و خاندان وي باشد و هنگام سختي و خطر او را تنها بگذارد؟!. اين امر با اصل اسلامي، حق شناسي و قدرشناسي ناسازگار است، لذا اين احساس دروني را به زبان آورد و خطاب به محبوبش حسين عليه السلام عرض كرد: حسين جان! من به هنگام رفاه و راحتي در كنار شما و سر سفره ي شما باشم و اكنون كه وقت خطر و مشقت است از شما فاصله بگيرم و تو را تنها بگذارم؟ مي دانم به جهت سياهي پوست و بدي بوي بدنم، شايسته ي همراهي اجسام شريف و ارواح نوراني شما نيستم؛ اما اجازه بده با اين وجود در ركاب شما باشم تا از اين همراهي سعادتمند شوم و عيوب ظاهري من نيز اصلاح شود پس از اجازه از مرادش حسين عليه السلام با هديه ي جان شيرين و قلب سفيد و نوراني و باصفايش، در برابر نوازش ها و پذيرايي هاي كريمانه ي امام عليه السلام اداي دين كرد تا از كساني نباشد كه در آسايش و رفاه، شريك زندگي افراد باشند و در زمان سختي صحنه را ترك كنند و به اين ترتيب، اين اصل مهم ديني، يعني «قدر شناسي و حق شناسي» در نضهت عاشورا اين چنين باشكوه به نمايش گذارده شد.

در نهضت عاشورا، تمام فضيلت ها و ارزش ها به نحوي به نمايش گذارده شد. از فضايل اخلاقي، عبادي، عقيدتي گرفته تا ارزش هاي اجتماعي، سياسي، و نظامي كه در اين مجموعه به بخشي از فضيلت ها اشاره شد و ذكري از بعضي از قهرمانان اين فضيلت ها نيز آورده شد. [1] اين فضيلت هاي انساني، كه در بخش هاي پيشين هم ذكر شد، چهره ي نهضت عاشورا، را نوراني كرد و همين عناصر است كه به نهضت عاشورا اثر هيجان زايي بخشيده و در اثر هيجانات آفريده شده از اين عناصر ارزشمند، ميليون ها انسان در سراسر جهان پيوسته متوجه عاشورا و بنيان گذار آن، يعني


حسين بن علي عليه السلام شدند و به صورت روزافزون بر سيل عاشقان او افزوده و روز به روز عظمتش بيشتر مي شود. از اين رو يكي از اسرار و رازهاي جاودانگي نهضت حسيني عليه السلام را صحنه هاي ارزشمند و هيجان زا دانستيم و در مورد آن هر چند مختصر مطالبي ارائه داديم.


پاورقي

[1] شايسته‏ي ذکر است که پاره‏اي از عناوين و مطالب اين بحث از مقاله‏ي ارزشمند آقاي فاکر ميبدي، موجود در ره‏توشه راهيان نور، ج 23 بهره گرفته شده است.