(ان ّ في رسول اللّه لكم اسوة حسنة )

تاثيرگذاري يك حادثه يا الگوي رفتاري بر انديشه ها و عملهاي مردم ، بيش از گفتار است . از اين رو در قرآن كريم از پيامبر اكرم (ص) به عنوان اسوه و الگو ياد مي كند تا مردم در ايمان و عمل از آنان سرمشق بگيرند. در تاريخ اسلام نمونه هاي زيادي از اشخاص وجود دارد كه مي تواند براي مسلمانان الگو باشد. اما واقعه عاشورا و شهداي كربلا در تاريخ اسلام از جايگاه ويژه اي برخوردار است و براي هميشه تاريخ ، الگوي انسانهاي حق طلب خواهد بود؛ چنانكه امام حسين (ع) خودش نيز حركت و مبارزه انقلابي خويش را عليه يزيديان براي مردم ديگر سرمشق مي داند و مي فرمايد: «فلكم في اسوة »، همچنانكه خود امام نيز از راه انبيا الگو گرفته است . امام هنگام خروج ازمدينه اين آيه را تلاوت فرمودند: (فخرج منها خائفا يترقّب رب ّ نجّني من القوم الظالمين ). كه گواه است بر الگوگيري امام حسين (ع) از حضرت موسي (ع).

امام (ع) قبل از خروج از مدينه در وصيتنامه اي به برادرش محمد حنفيه ، انگيزه خروج و قيامش را عمل به سيره جد و پدرش حضرت علي (ع) معرفي مي كند: «و اسير بسيرة جدي و ابي علي بن ابي طالب » اين بيان آشكار است كه حركت حضرت مبنايي جز پيروي از رهبر بزرگ اسلام و عمل به دستور شرعي ، چيز ديگري نبوده است و چنين شد كه عاشورا به صورت يك الگو و يك سمبل در طول تاريخ به ثبت رسيد؛ چنانكه درتاريخ ، قيامها و نهضتهاي آزادي بخش زيادي وجود دارد كه با الهام از حركت عاشورا شكل گرفته است . مهمترين و آشكارترين نمونه آن ، انقلاب اسلامي ايران و همچنين هشت سال دفاع مقدس عليه رژيم بعث عراق بود؛ چنانكه امام راحل ؛ در اين باره فرمودند:

«حضرت سيد الشهدا از كار خودش به ما تعليم كرد كه در ميدان ، وضع بايد چه جور باشد و در خارج ميدان ، وضع چه جور باشد و بايد آنهايي كه اهل مبارزه مسلحانه هستند،چه جور مبارزه كنند، و بايد آنهايي كه در پشت جبهه هستند، چطور تبليغ كنند. كيفيت مبارزه را، كيفيت اينكه مبارزين يك جمعيت كم با جمعيت زياد بايد چطور باشد، كيفيت اينكه قيام در مقابل يك حكومت قلدري كه همه جا را در دست دارد با يك عده معدود بايد چطور باشد، اينها چيزهايي است كه حضرت سيد الشهدا به ملت ما آموخته است ».

ما نيز هنگام زيارت از خدا مي خواهيم كه حيات و ممات ما را چون زندگي و مرگ محمد و آل محمد قرار دهد: «اللهّم اجعل محياي محيا محمّد و آل محمّد و مماتي ممات محمّد و آل محمّد».

مهاتما گاندي رهبر مبارزات استقلال طلبانه هند مي گويد: «من زندگي امام حسين (ع) آن شهيد بزرگ اسلام را به دقت خوانده ام و توجه كافي به صفحات كربلا نموده ام و بر من روشن شده است كه اگر هندوستان بخواهد يك كشور پيروز گردد،بايستي از سرمشق امام حسين (ع) پيروي كند».