در مورد زنان در حادثه كربلا در دو محور مي توان سخن گفت كه ابتدا آنان چند نفر بودند؟ و ديگر آن كه چه نقشي ا´فريدند؟

آنان كه در كربلا حضور داشتند، زناني بودند كه بعضي از آنان اولاد امام علي (ع) وبعضي نيز از اصحاب و بني هاشم بودند.

زينب (س ) ام كلثوم ، فاطمه ، صفيه ، رقيه ، و ام هاني از اولاد امام علي (ع) بودند.

فاطمه و سكينه دختران سيدالشهدا بودند، رباب ، عاتكه ، مادر محسن بن حسن ،دختر مسلم بن عقيل ، فضه نوبيّه كنيز خاص ّ امام حسين (ع) و مادر وهب بن عبدالله نيز از زنان حاضر در كربلا بودند.

در روز عاشورا پنج نفر از زنان از خيام حسيني به طرف بيرون آمدند كه عبارت بودند از: كنيز مسلم بن عوسجه ، زن عبدالله بن كلبي و همسر وهب بانوي نميريّة قاسطيّه كه زن عبدالله بن عمير كلبي روز عاشورا بر بالين شوهر آمد و از خدا آرزوي شهادت كرد و همان جا با عمود غلام شمر كه بر سرش فرود آورد، كشته شد. البته در بعضي مقاتل نقل شده كه زوجه وهب ، بر بالين همسرش آمده تا خون از صورت همسر پاك كند و شمر كه شاهد صحنه بود به غلامش دستور داد تا او را بكشد.

دو زن نيز در روز عاشورا از فرط عصبيّت و احساس ، به حمايت از امام بر خاستند و جنگيدند: يكي مادر عبدالله بن عمر كه بعد از شهادت پسر، با عمود خميه به طرف دشمن رفت و امام او را برگرداند.

ديگري ، مادر عمرو بن جناده ، كه پس از شهادت پسرش ، سر او را برداشت و به طرف دشمن پرتاب كرد و مردي را به وسيله او كشت ؛ شايد چنين گفت هديه اي را كه در راه خدا دادم ، پس نمي گيرم .

سپس شمشيري برداشت و به طرف دشمن رفت كه امام (ع) او را به خميه ها برگرداند.

ديگر زني كه در روز عاشورا از خود صحنه اي ساخت و نامش را در تاريخ كربلا براي هميشه ثبت كرد، زني از قبيله بكر بن وائل بود، كه ابتدا با شوهرش در سپاه ابن سعد بود،ولي هنگامي كه بي شرمي سپاهيان ابن زياد را ديد، شمشيري برداشت و به طرف خيمه آمد و قبيله بكر بن وائل را به ياري طلبيد.