شهر كوفه از زمان امام علي (ع) از سال 36 هجري كه به آن نقل مكان كرد و حتي زودتر از آن ، مركز اصلي نهضت ها، الهامات ، اميدها و بعضي اوقات كوشش هاي هماهنگ شيعيان شد. در داخل و اطراف كوفه ، بسياري از حوادث آشفته كه تاريخ صدر تشيع را مي سازد، واقع گرديد. حوادثي نظير تجهيز قواي امام علي (ع) براي جنگ هاي جمل و صفين ، قيام حجربن عدي و قيام امام حسين ، از جمله آنان است .

در كنار آن ها، كوفه جايگاه موانع ، نا اميدي ها، محروميت ها و حتي خيانت و شكست آرزوهاي شيعيان از طرف كساني بود كه نمي توانستند خاندان علوي (ع) را در فرمان روايي جامعه اسلامي ببينند. بررسي اوضاع اجتماعي و خاص حاكم بر آن ، علل عدم موفقيت ظاهري امام حسين (ع) را روشن مي كند.

مهم ترين حادثه اي كه در تاريخ تشيع ارتباط مستقيمي با كوفه دارد، قيام كربلا است . كوفيان جزو دعوت كنندگان امام حسين (ع) بودند و از طرف ديگر لشكري كه امويان در روز عاشورا براي كشتن امام (ع) بسيج كردند، همه از آنان بود.

اين مقاله در پي پاسخ به اين عمل كرد متضاد كوفيان در برخورد با قيام كربلا است . در اين مقاله براي مردم شناسي كوفه در زمان قيام كربلا، پيشينه كوفه ، بافت جمعيتي از نظر نژادي و عقيدتي ، روحيه كوفيان و نقش اشراف و رؤساي قبايل ، بررسي وتحليل شده است .

آن چه در زمان قيام امام حسين (ع) در كوفه اتفاق افتاد، جداي از پيشينه شهر و عمل كرد قبلي كوفيان نيست و بدون بررسي پيشينه كوفه ، محقق نمي تواند، تحليل جامعي از مردم شناسي كوفيان در قيام امام حسين (ع) به دست آورد.