بازگشت

آثار سياسي رخداد كربلا در شيعه


واقعه كربلا از حوادث تعيين كننده در جريان تكوين شيعه در تاريخ است .مي دانيم كه مباني تشيع ، به ويژه اساسي ترين آنها در اصل آن ، يعني امامت در قرآن و سنت يافت مي شود. اما جدايي تاريخي شيعه از ديگر گروه هاي موجود در جامعه ، به تدريج صورت گرفته است . سنت و انديشه اي كه از دوره خلافت امام علي (ع) به يادگارماند، تا حدودي به شيعه از لحاظ فكري انسجام بخشيد. حمايت امويان از اسلام ساخته خودشان كه سياست گزاري هاي معاويه اجازه نداده بود، ماهيت و فاصله آن با اسلام واقعي آشكار شود، در جريان به خلافت رسيدن يزيد وضوح بيشتري يافت . در حادثه كربلا جدايي تاريخ شيعه از ساير گروه هايي كه تحت تأثير اسلام مورد حمايت امويان بودند. قطعي شد. از آن پس تشخيص و تشخص شيعه از ديگر گروه ها ـ گروهي كه از سنت و سيره علي و جانشيان او پيروي مي كردند ـ كاملاً ممكن بود.

در ميان شيعيان گروهي از هر حيث تابع ائمه بوده و آنها را وصي پيامبر (ص) و منتخب او مي دانستند. از سوي ديگر گروه هايي از مردم عراق و بعضي مناطق ديگر تنها برتري علويان را بر امويان در نظر داشته و تشيع آنها در همين حد بود. افرادي كه در كربلا در كنار امام حسين (ع) در شهادت رسيدند، از شيعياني بودند كه امامت را تنها حق علي (ع) و فرزندانش مي دانستند. خود امام (ع) در موارد متعددي از مردم خواست تا حق را به اهلش بسپارند و او را ياري كنند، زيرا امويان غاصب اين حق هستند.