1 ـ در كوفه جوّي پديد آمده بود كه همه گروه ها با شور و شوق به امام نامه مي نوشتند و فرستادگان آنها در مكه به حضور امام حسين (ع) مي رسيدند، در حالي كه ديگر مناطق ـ مانند يمن ، مصر و ايران ـ خاموش بودند، در اثر همين جوّ بود كه حتي عده اي از اشراف هوادار امويان نيز براي عقب نماندن از قافله و به اميد رسيدن به مقام و موقعيت ، به امام نامه دعوت نوشته بودند.

2ـ ضعف شخصيت يزيد: از نظر مردم كوفه او جواني تازه كار بود و ضعف مديريتي ،سياسي و اجتماعي داشت .

3ـ ضعف شخصيت نعمان بن بشير (والي وقت كوفه ): بشير بن سعد پدر نعمان ، در جريان سقيفه در مخالفت با سعد بن عباده كه او هم انصاري و خزرجي بود، با ابوبكر بيعت كرد. بشير در امر بيعت با اسيدبن حضير اوسي در رقابت هم بود. نعمان بن بشير و مسلمة بن نحله هم تنها انصارياني بودند كه عثماني و همراه معاويه شدند و از حضرت علي (ع) كناره گرفتند. معاويه خود را منتقم خون عثمان معرفي مي كرد. نعمان در اين زمان كه مسلم در كوفه و امام در راه آن بود، سنين پيري را مي گذراند و قدرت جمع آوري سپاه و مقابله با مسلم را نداشت .

4ـ در اثر گذشت زمان نسلي به وجود آمده بود كه دوران ظلم معاويه را تجربه كرده و افرادي مانند سليمان بن صرد، رفاعة بن شداد و مسيب بن نجبه در ميان آنها حكومت عدل علي (ع) را ديده بودند. آنها مي خواستند از خلاء قدرت سياسي استفاده كرده و قبل از تثبيت قدرت يزيد حكومتي نظير حكومت امام علي (ع) به رهبري فرزندش ـ كه او هم امام بود ـ تشكيل دهند.

5ـ رقابت شام و عراق : قبل از اسلام در زمان درگيري هاي روم و ايران ، در شام حكومت عربي غسانيان (آل جَفْنه ) دست نشانده روم و در عراق نزديك كوفه ، حكومت عربي حميريان (لخميان ) دست نشانده ايران ، در رقابت و ستيزه بودند. پس از اسلام ،كوفه در زمان حضرت علي (ع) پايتخت رسمي و مهم ترين شهر مملكت اسلامي بود.برخي فتوحات لشكر اسلام پيش از زمان حضرت ، از كوفه هدايت مي گرديد و كوفه مظهر قدرت و عزت اسلام بود.

در حالي كه در همين زمان ها، مركز حكومت معاويه در شام ، غير رسمي و او و اطرافيانش از نظر كوفيان مشتي «طلقا» به شمار مي رفتند كه در فتح مكه تسليم پيامبر شده بودند. از طرف ديگر پايتختي كوفه علاوه بر اهميت سياسي ، فوايد اجتماعي و اقتصاديي نيز براي اهالي آن در برداشت . پس از تسلط معاويه بر مقدرات مملكت اسلامي و صلح امام حسن (ع)، معاويه به سبب خشم و نفرت از كوفه ، پايتخت را به شام منتقل كرد و مدت بيست سال مردم كوفه از آن فوايد محروم و شهر نيز به صورت عادي درآمد از اين رو با مرگ معاويه ، مردم كوفه به ياد دوران خوش پايتختي انگيزه فراواني داشتند تا مجد و عظمت از دست رفته را كه در آن زمان قدر ندانسته بودند، بازگردانند.

اهداف اعلام شده امام حسين (ع) در وصيت به برادرش محمد حنفيه عبارت انداز:

1. اصلاح امت جدش .

2. امر به معروف و نهي از منكر.

3. عمل به سيره پيامبر و حضرت علي (ع). اين اهداف نيز با تشكيل حكومت اسلامي قابل تحقق و سازگارند.