قيام امام حسين (ع) از جمله نهضت هاي اصلاحي و مقدس در تاريخ اسلام مي باشد كه پيامدهاي گوناگوني را در عرصه هاي سياسي - اجتماعي، اخلاق و معنويت (انقلاب دروني)، و الهام بخشي و اثرگذاري (الگوسازي) در روند مبارزه مكتبي در پي داشته است. به عبارتي، اين قيام هم پيامدهاي آني داشت كه در جغرافياي حادثه يعني حوزه اصلي يا مركزي خلافت اسلامي (عراق، حجاز و شام) رخ نمود و اوضاع سياسي موجود را دستخوش تحولاتي قرار داد و هم از جنبه الهام بخشي و تأثيرگذاري، در قيام هاي بعدي و مبارزات تاريخي شيعه و علويان مؤثر بود. از طرفي اين قيام داراي نتايج روحي - رواني يا اخلاقي - معنوي مهمي بود كه در نوع خود بي نظير است. زيرا قيام كربلا توانست در جامعه اسلامي هم انقلاب دروني (تحول روحي) ايجاد كند و هم انقلاب بروني (حركتها و جنبش هاي سياسي) را دامن بزند. اين قيام در نوع خود از نظر خلق حماسه هاي بي بديل و نمايش هنرهاي جاودانه انساني و ظهور كمالات معنوي و تبليغ عملي رسالت الهي، بي همتاست. جلوه هاي ويژه بسيار و پيام هاي ناب فراوان دارد و تفسير بارزي است از انديشه متعالي حقيقت گرا در برابر تفكر مصلحت انديشانه و دنياگرايانه، تقابل دين محوري با حكومت خواهي و سياست زدگي و قدرت طلبي، رويارويي رهبري ديني با ملوكيت و اشرافيت قبيلگي و امارت دنيوي (عرفي).