امام حسن (ع) در اثر توطئه اي شوم كه از سوي معاويه تدارك ديده شد به شهادت رسيد و جلوه هاي شكوهمند امامت در ديگر يادگار فاطمه و علي عليهماالسلام متجلي گشت. استبداد اموي جهت عدم امامت راستين و ياران دلباخته آن عزم را دو چندان كرد و با تهديد و ارعاب و ترفندهاي عوامفريبانه به نابودي مكتب و راه امام علي و فرزندانش عليهم السلام همت گماشت. بدين جهت، رهبري و هدايت امت شرايط دشوار و طاقت فرسايي يافت. دوران دهساله امامت ابي عبدالله (ع) بيانگر مواضع و برنامه هاي آن حضرت در مقابل اين تحولات است كه پيامها و درسهاي ارزشمندي را فرا راه عاشقانش قرار مي دهد و از سوي ديگر، سيره اخلاقي تربيتي آن بزرگوار را از ذخائر ارزشمند جهان اسلام و از بايسته هاي پژوهشي است كه بخش مهمي از آن ظهور و درخشش همين دوران مبارك است. نوشته حاضر نگاهي است اجمالي به يكي از مواضع و ابعاد زندگي سياسي آن حضرت با عنوان مبارزات امام حسين (ع) در دوران معاويه كه محورهاي زير بيانگر جوانب آن مي باشد.