قـيـس پـسـر مـسـهـّر از پـيـشـگـامـان شـهـادت اسـت. او نـامـه رسـان مـبـارزي بـود كـه در شـكـل گـيـري جـريـان عـاشـورا نقش مهمّي برعهده داشت. امام (ع) نامه اي به مردم كوفه نوشت و در آن، تاريخ حركت به كوفه و دستورالعمل هايي براي مردم در نظر گرفته بـود. پـيـك امـام، قـيـس بن مسهر در قادسيه به دست مأموران ابن زياد دستگير شد و به ناچار براي حفظ اسرار نامه را پاره كرد.

در پـاسـخِ درخـواسـت ابـن زيـاد بـراي دشـنـام گـويـي آل عـلي (ع) بـر مـنبر رفت و بعد از حمد و ثناي الهي شروع به لعن و دشنام ابن زياد و بني اميه و سلام و صلوات بر علي (ع) و فرزندان او كرد. سپس افزود: اي مردم، من پيك و فـرسـتـاده حـسـينم، به دعوتش پاسخ دهيد. در اين زمان ابن زياد دستور داد تا او را از بالاي دارالاماره به پايين پرتاب كنند. [1] .

قـيـس بـراي فـاش نـشدن اسرار و اظهار محبت به خاندان علي (ع) با آغوش باز پذيراي شهادت شد. او براي جلوگيري از خطري كه جان عده اي مؤمن خداجو و پيرو امام را تهديد مي كرد، خود را به خطر انداخت تا سلامت ديگران تأمين شود.

قـيـس مـي تـوانست به ابن زياد پاسخ مثبت داده، خود را از آن مهلكه برهاند، امّا اثري جز زنـدگـي چـنـد روزه دنـيـوي در آن نـديـد. او تـرجـيـح داد بـا ابـراز مـحـبت به علي (ع) و فـرزنـدانـش و بـيـزاري از دشـمـنـان، درس مـحـبـت را بـه آيـنـدگـان مـنـتـقـل كـنـد. در پـي حـفـظ اسـرار نـظـامـي و اعـلان مـحـبـت بـه اهل بيت بود كه جامه زيباي شهادت را بر تن كرد. امام حسين (ع) پس از شنيدن خبر شهادت قـيـس، چـشـمـش پـر از اشـك شـد و آيـه «وَ مـِنـْهـُمْ مـَنْ قـَضـي نـَحـْبـَهُ وَ مـِنـْهـُمْ مـَنـْ يَنْتَظِرْ» [2] را تلاوت فرمود.