مطالب اين درس از كتاب «جام عبرت»، سيد حسين اسحاقي، نشر دفتر تبليغات اسلامي گرفته شده است.

نـهضت عاشورا سرچشمه باشكوه ترين و مناسب ترين حقايق و الگوهايي است كه در هيچ فـرهـنگي، نمونه آن ديده نمي شود. اسطوره هاي شجاعت و مردانگي، تنديس هاي زيباي عـشـق و مـحـبـت، اسـوه هـاي شـگـفـت انـگـيـز صـبـر و اسـتـقـامـت و مـصـداق هـاي كامل مسؤوليت و رسالت، تنها شمه اي از اين اقيانوس بي كرانند.

در حـمـاسـه سـرخ عاشورا، جواني همچون علي اكبر(ع) را مي بينيم كه از يك سو در اوج قـله هـاي شـجـاعـت و شـهامت قرار دارد و از سوي ديگر رفتار و سيماي پيامبر(ص) را به ارث بـرده اسـت و اراده اش هـمچون كوه استوار و شكوهمند است. اگر جوانان، با شخصيت عـلي اكـبـر(ع) بـه خوبي آشنا شوند و او را تنها در لابه لاي مرثيه ها نجويند، تمامي تـوان خـويش را براي الگوپذيري از آن حضرت، به كار خواهند بست و براي ارضاي خود به دنبال قهرمانان پوشالي و فاسد غربي نخواهند رفت.

قـيـام عـاشـورا، بـانويي همچون زينب كبري (س) ـ كه نماد شكوه و عظمت زن است ـ را به نـمـايش مي گذارد. تمامي نگرش هاي اسلام درباره زن و مقام او در وجود زينب (س) متبلور گـرديـده اسـت. زينب (س) بُعد اجتماعي زن را به خوبي تفسير مي كند و توانايي ها و قابليت هاي زن مسلمان را به تمام و كمال به نمايش مي گذارد. اگر زندگي زينب (س) بـه زنـدگاني مادر بزرگوارش، حضرت زهرا(س) ضميمه شود و چهره اين دو شخصيت بـي نـظـيـر بـه گـونـه هـنـرمـنـدانـه و مـلمـوس و بـه شكل روزآمد عرضه شود، محال است زن مسلماني در عالم الگوي ديگري را بجويد.

نـهـضـت عـاشـورا شخصيتي همانند «حُرّ» دارد كه از اعماق سياهي، يكباره به دريايي از نـور وارد مـي شـود و بـه هـمـگـان اعـلام مـي دارد كه آغوش اسلام براي پذيرفتن توبه كنندگان باز است.

عـاشـورا، شـخـصـيـتـي هـمـانـنـد حـضـرت عـبـاس (ع) دارد كـه نـمـونـه كـامـل شـجاعت و وفاداري است و از ابتداي صحيفه عالم تا انتهاي آن به جز معصومان (ع) شـخـصـيـتـي هـمـانند او و با ويژگي هاي منحصر به فردش هرگز به دنيا نيامده است و نخواهد آمد.

ديـگـر يـاران پاكباخته امام حسين (ع) نيز هر يك الگويي تمام عيار هستند و در رأس همه آنها حسين (ع) قرار دارد كه چون خورشيدي فروزان مي درخشد؛ شخصيتي كه راه را براي كمال مطلق انسان هموار كرد و پرواز به اوج آسمان معنويت را فراهم نمود.

در بـوسـتـان عـاشـورا از تـمـام اقـشـار جـامـعـه و از هـمـه مـراحـل سـنـّي، از كـودك و خـردسـال و نـوجـوان گـرفـتـه تـا جـوان و ميانسال و كهنسال، سفيد و سياه، همه و همه، در اين گلستان وجود دارند.

بـا تـوجـه بـه ايـن مـقـدمـه كـوتـاه بـه بـرخي از اسوه ها و الگوها در قيام عاشورا مي پردازيم: