حسين (ع) به حكم فطرت ويژه ي خود، بيشتر افكارش در پيرامون وظايف بزرگي كه جدش به او محول كرده بود، يا خود برحسب وظيفه ي امامت خود احساس مي كرد دور مي زد.

كمتر به خود و زندگي خويش مي پرداخت. به عادات و آداب عربي در مورد زناشوئي توجه زيادي نداشت. حسين (ع) در قياس با آداب و سنن جاري آن روز جامعه ي عرب كمتر همسر اختيار كرد و نسبت به ديگران اولاد كمتري داشت.

بر همه كس روشن است كه جنس زن اصولا زود فريفته ي جاه و مقام و جمال زيباي مردان مي گردند. امام حسين (ع) برجسته ترين و ممتازترين جوانان بني هاشم، از جهت مقام و حسب و نسب و عزت و كرم و جاه جلال بود و خلاصه آنچه خوبان همه دارند او يكجا داشت. بر همين اساس زنان عرب همانطوري كه دلباخته ي جدش رسول الله بودند فريفته ي صورت و سيرت و مقام والاي حسين (ع) نيز بودند و همه ميل داشتند تا به شرف همسري وي نايل شوند، ليكن تنها چيزي كه مانع نيل آنان به مقصود بود عدم توجه حسين (ع) به زنان بود.

مفيد (عليه الرحمه) اولاد آن بزرگوار را شش تن و همسران او را پنج زن گفته است. [1] و از مسلمات تاريخ است كه اين پنج همسر، همسران وي در طول زندگي حسين (ع) بوده و شايد كم اتفاق افتاده باشد كه دو نفر و سه نفرشان در يك زمان با هم زندگي كنند و از حتميات تاريخ تنها رباب است كه در كربلا حضور داشته و در حادثه ي كربلا نامي از بانوان ديگر در ميان نيست. و از اين اخبار معلوم مي شود كه همه ي آنها قبل از حادثه ي طف زندگي را بدرود گفته


بودند و يا اگر در قيد حيات بودند مانند ام اسحق [2] در كربلا نبودند.

شهربانو كه در ارشاد [3] و در مصادر ديگر هم از او به نام شاه زنان نام برده شده، در سال 38 هجري پس از ولادت علي بن الحسين زين العابدين (ع) در حال نفاس درگذشته. يعقوبي در ج 2 صفحه 247 نام اين بانو را «حرار بنت يزدجرد» ضبط كرده و او را مادر علي اصغر دانسته و حتما منظورش از علي اصغر امام سجاد است!

از مسلمات تاريخ است كه ليلي مادر علي اكبر در كربلا نبوده و احدي از مورخين از اين بانو نامي نبرده اند، هر چند از تاريخ وفات او نيز تحقيقا چيزي به دست نيامده. از همه ي اين اقوال استفاده مي شود كه حسين (ع) در طول زمان و متعاقبا بانوان و همسران خود را انتخاب فرموده است.

مفيد (عليه الرحمه) اسامي فرزندان امام حسين (ع) را اينگونه بر شمرده است: 1- علي بن الحسين اكبر [4] ؛ كه كنيه او ابومحمد و مادر او شاه زنان دختر كسري يزدجرد است. 2- علي بن الحسين الاصغر، كه در حادثه ي طف به شهادت رسيد و مادر او ليلي دختر ابي مرة بن عروة بن مسعود ثقفي است. 3- جعفر بن الحسين (ع)، كه از وي اثري نمانده و مادر او قضائه است. در حيات امام حسين (ع) اين پسر از دنيا رفت. 4- عبدالله بن حسين، كه در آغوش پدر بوسيله ي پيكان شهيد شد. 5- سكينه، كه مادر اين دو (يعني عبدالله و سكينه) رباب دختر امرء القيس بن عدي كلبيه معديه است. 6- فاطمه، كه مادر او ام اسحاق بنت طلحة بن عبيد الله تيميه است. [5] .