حسين (ع) در اوايل خلافت عثمان حدودا 19 سال داشت و با اين وصف همراه برادرش حسن (ع) در جنگ عظيم طرابلس كه فتح نصيب مسلمانان گرديد، شركت نمود. [1] .

احمد بن خالد ناصري سلاوي در كتاب «الاستقصاء لاخبار المغرب» رفتن حسين (ع) را براي جنگ در شمال افريقا تأييد كرده و اضافه نموده كه رياست سپاه با عبدالله بن ابي سرح برادر رضاعي عثمان بود.

وي با برادرش امام حسن (ع) و عبدالله بن عباس و ابن عمر و ابن زبير در جنگ طبرستان نيز شركت كردند، در حالي كه حسين (ع) از همه ي ايشان كوچكتر بود، ليكن شهامت و فداكاري وي به حدي بود كه مسلمانان را به اعجاب در آورده بود، بطوري كه احترام او و برادرش را واجب و فرض مي دانستند.

چه بسيار ملاحظه مي كردند كه حسين (ع) در جلو صفها سينه را در برابر دشمن سپر مي كند و در غياب امير كه سعيد بن العاس بود با سپاه نماز مي گزارد.

بعلاوه با آن سن جواني هر زمان كه لشكر آرام مي گرفت حلقه ي خطابه و بحث پيرامون فضيلت جهاد ترتيب مي داد و اين از شدت حرص و عشق او به جهاد در راه خدا سرچشمه مي گرفت. [2] .

جرات و فداكاري و شجاعت او تا به آنجا بود كه هنگام تهاجم براي قتل عثمان - كه وي به وسيله ي نامه به علي (ع) پناهنده شده بود - او به امر پدرش علي، همراه با برادرش در مقابل آن همه قوا و جمعيت براي حفاظت عثمان ايستادگي كرد، سپس بزرگان صحابه فرزندان خود را


به كمك حسنين (ع) فرستادند و مادامي كه حسين (ع) بود، احدي جرات تجاوز به خانه ي عثمان را نداشت. [3] .