يكي از مهمترين آثار قانون وراثت شباهت فرزند به نياكان خود است و اين شباهت مختلف بوده و گاهي در رنگ و جلد و بشره است، گاهي هم در اندام و گاهي در قد و قامت و گاهي در خلق و زماني در كيفيت حركت و گاهي در تمامي اين خصوصيات و يا در برخي از آنهاست.

حسين بن علي (ع) برحسب اخبار، شباهتش بيشتر به جدش رسول اكرم (ص) بوده است. ابوهريره گويد «دخل الحسين بن علي (ع) و هو معتم فظننت ان النبي (ص) قد بعث.» [1] يعني: حسين بن علي (ع) وارد مجلس شد در حالي كه عمامه در سر داشت، گمان كردم كه رسول الله (ص) مبعوث شده است!

بخاري و ابن اثير روايت كرده اند: وقتي كه سر مطهر حسين (ع) را نزد عبيد الله ابن زياد آوردند سر مطهر را در طشتي قرار داد و با شمشير يا چوب دستي خود بر آن چشم و بيني نازنين مي زد و از نيكويي و زيبايي آن حضرت سخن مي گفت. انس گفت حسين (ع) شبيه ترين ايشان (يعني اهل بيت) به پيغمبر خدا بود. [2] .

ابوزيد بلخي در البدء و التاريخ ذيل خبر را اينگونه نقل كرده كه، عبيد الله به روي مبارك آن حضرت مي زد و مي گفت: رويي به اين زيبايي نديده ام. انس بن مالك گفت:آگاه باش كه او شبيه پيغمبر (ص) بود. [3] .

از زينب دختر ابي رافع نقل شده كه، فاطمه حسن و حسين (ع) را پيش پيغمبر آورد و گفت: به اين دو پسرم بخشش كن. (و در نقل ديگر اين دو پسران شما است براي آنان چيزي ارث بده.) رسول اكرم (ص) فرمود: اما حسن (ع) براي او هيبت و بزرگواري خود، و اما حسين (ع) براي او جرأت و سخاوت خود را دادم. [4] .

علامه ي مجلسي از ارشاد و روضة الاعلام و شرف النبي (ص) و جامع ترمذي و ابانة العكبري - و از هشت طريق ديگري كه انس و ابوجحيفه از آن روايت كرده اند - روايت كرده و گويد:


حسين (ع) از سينه تا سر شباهت كامل به جد بزرگوارش داشت و امام حسن (ع) از سينه تا پاهايش شبيه نبي (ص) بود. [5] .