از نظر تربيتي و از ديدگاه دانشمندان امور تربيت، مادر و كمالات او بيش از ساير عوامل در ساختار


اخلاق و افكار كودك مؤثر است، بدين جهت علي عليه السلام مي فرمايند:

«فرزندان، ساخته شده طبيعت مادران مي باشند» [1] ولذا خود مولا علي پس از شهادت فاطمه عليها السلام در انتخاب همسر از جمله به سراغ «فاطمه دختر حِزام بن خالد بن ربيعه» رفت تا شجاعت و صلابت خانوادگي از سوي مادر منظور گرديده، و فرزندي چون «ابوالفضل عليه السلام» متولّد شود.

حضرت فاطمه مادر امام حسين در دامان خديجه و پيامبر خدا تربيت شد، و در كمالات ذاتي آن چنان مورد عنايت خداوند بود كه عالم آفرينش از بركت وجودي او و پدر و شوهرش ريشه مي گيرد [2] ، و در «عالم تكوين» ارواح تمام انبياء و پيامبران و كليّه مخلوقات الهي در برابر او خاضع مي گردند! [3] و خطاب پروردگار به پيامبرش فرا مي رسد كه: اگر علي را خلق نمي كردم نظير و كُفْوي در عالم هستي براي فاطمه پيدا نمي شد، و بدين طريق برابري فاطمه را با علي عليه السلام به گوش جهانيان مي رساند، و در ضمن برتري آن دو را به تمام سفيران آسماني گوشزد مي نمايد. [4] .

از سوي ديگر امام عسكري عليه السلام مي فرمايند: ما ائمّه حجّت هاي خدا در روي زمين هستيم، و مادرمان فاطمه حجّت خدا بر ماست. [5] .

و حضرت امام زمان (عج) مي فرمايند: خداوند فاطمه دختر پيامبر را براي ما اسوه و الگو آفريده. [6] از اين جهت موائد آسماني بارها بر زهرا نازل مي شود! و براي فرزندانش به دعاي او لباس و انعام بهشتي فرا مي رسد! و فوج ملائكه در برابر او مي ايستند، و به دعا و عبادت وي مي نگرند، و چون رسول خدا به عالم ملكوت پركشيد، جبرئيل با ساير ملائكه در عزاي پيامبر به فاطمه تسليت مي گويند، و مرتّب با وي به گفتگو مي نشينند، و آينده جهان را به وي معروض مي دارند، و با اين اخبار و گفته ها «مصحف فاطمه» را تشكيل مي دهند. [7] حسين بن علي از چنين مادري متولّد گرديده، و در چنين دامني تربيت شد.