با نگاهي گذرا به زندگي نوادگان حضرت ابوالفضل عليه السلام درمي يابيم كه تمامي نسل باقي مانده از آن ماهتاب، صفاتي الهي داشتند و مردمي فرهيخته شمرده مي شدند. آنها فقيه، محدث، نسب شناس، امير و اديب بودند و به حق وارث ويژگي هاي پدر و جد بزرگشان به شمار مي آمدند. اكنون كه به پايان اين فصل نزديك مي شويم، سزاوار است كه با ياد دو شخصيت بزرگوار به نامهاي «سيدحمزه» و «سيدمحمد» بر معنويت اين دفتر بيفزاييم. سيدحمزه، گلي از گلستان بني هاشم محسوب مي شد و


«ابويعلي» شهرت داشت. بارگاه پرعظمت وي اكنون در مدحيّه - نزديك حلّه - آغوش پرعطوفت براي زائرين باز كرده است. سيد حمزه از راويان و عالمان علوم آل محمد صلي الله عليه و آله و سلم بود. افواج عالم و انديشمندان به محضر درس وي حاضر مي شدند و پنهان و آشكار از آثار علمي او بهره مي بردند. برخي از محققان اين دانشمند سترگ را از «راويان با نبوغ قرن چهارم» و عالمان

زمان غيبت صغري شمرده اند. [1] .

از ديگر نوادگان ابوالفضل عليه السلام كه همچون پدر و جد خويش شهد شهادت نوشيد و مظلومانه و غريبانه به ديدار خداوند شتافتند، «ابوالعباس محمد» است؛ درّي درخشان از خاندان بني هاشم كه در سال 342 قمري به دست مأموران بني عباس، به شهادت رسيد. اين شخصيت والامقام، مدتي در اصفهان به سر برد و در دوران خفقان، كه مزدوران عباسي ارادتمندان اهل بيت عليهم السلام را از دم تيغ مي گذراندند به طور ناشناس در مغازه آهنگري به كار و فعاليت پرداخت. سيماي نوراني، صفاتي نيك و رفتاري متين و بزرگوارانه وي موجب ترديد و بدگماني برخي افراد شد. چون نسب ارجمند علوي اش آشكار شد، ناگريز شتابان به سوي «خوراسگان» در پنج كيلومتري شرق اصفهان گريخت دشمنان اهل بيت عليهم السلام كه دلي پركينه از فرزندان بني هاشم داشتند، به تعقيب وي پرداختند او را دستگير كرده، فرداي آن روز به شهادت رساندند.


شيعيان شيفته و شيدادلان فرهيخته، ابوالعباس محمد را با احترام شاياني دفن كردند و بر مزار وي گنبدي بنا نمودند. در سال 920 قمري، نيكوكاران خيرانديش همت كرده با شوقي افزون به توسعه بارگاه آن سيد مظلوم پرداختند. سال 1383 قمري طليعه اي طلايي در خوراسگان رخ نمود و رادمردان كوشش ساختماني وسيع و باعظمت بر مزار ابوالعباس پي نهادند؛ با تلاش خستگي ناپذيري سي ساله، گنبد و بارگاهي رفيع و چشم نواز بر تربت ابوالعباس محمد ساخته شد و مرقد آن شهيد والاگوهر، به سان نگيني نورافشان، زينت بخش اصفهان گرديد. [2] .

اكنون بسياري از عالمان پارسا، انديشمندان سعادتمند و مؤمنان و صالحان علاقه مند به اهل بيت عليهم السلام در جوار پرنور امامزاده ابوالعباس محمد آرميده اند و انبوه مردم پاك سرشت و خردمند، پروانه وار بر گرد تربت آن انسان آسماني به عبادت مي پردازند و زيارت اين شخصيت ملكوتي را ارمغاني ارزشمند براي زندگاني و توشه اي تابناك براي حيات جاوداني خود مي شمردند، دست دعا و چشم اميد بر ضريح پرنور و شكوهمند وي دارند، در آغوش شوق و اميد خود، نزول اجابت مي گيرند و شادمان و خرسند از مظهرش بازمي گردند.