اي قد و قامت تو معني قد و قامت من

اي كه الهام عبادت ز وجودت گيرم



مادرم داده به من درس وفاداري را

عشق شيرين تو آميخته شد با شيرم [1] .



در فهرست فضايل ابوالفضل عليه السلام وفاداري چون ستاره اي نورآفرين به چشم مي خورد و نام عباس با صفت وفا هميشه و همه جا همراه بوده است. آنان كه در عرصه صفات آسماني به دنبال «ابرار» و «سعادت پيشگامان»اند اين فضيلت را نشاني ارزشمند براي آنان شمرده ميزان الحكمه، ج 1، ص 602، حديث 1675.@ و به خوبي با سيره دردمندان وفاداري آشنا هستيم؛ بلند اختراني كه هميشه جام بلا و رنج مي نوشند و هيچ گاه از مهر و وفا به ارزشهاي اخلاقي و ملكوتي مكتب خويش جدا نمي شوند. [2] .

عباس عليه السلام شخصيت نستوهي بود كه وفاداري خود را در ابعادي وفاي به دين، وفا به امام زمان و وفاي به امت راستين تجلي بخشيد. روح پر خروش و قلب شوريده او لحظه اي از دين اسلام غافل نمي شد و براي ياري آن تمام همت خود را صرف مي كرد تا كژيها و نادرستيهاي مكتب را زدوده، طراوت و عظمت واقعي براي آن بازآورد.


به سخن حسين عليه السلام كه فرمود: «و علي الاسلام السلام» (اثري از اسلام باقي نمي ماند هنگامي كه يزيد رهبري آن را عهده دار باشد) اعتقادي قلبي داشت و با بدعتهايي كه در دين بود به شدت مبارزه مي كرد.

از سوي ديگر مي دانست كه حسين فرزند فاطمه و پاره تن رسول خداست كه در هنگامه اي سخت، رهبري دين و پيشوايي مسلمين را عهده دار شده است و عهدي محكم و پيوندي ناگسستني براي ياري او لازم است و بايد در راه دفاع اهداف مقدس امام مبارزه اي فراگير و مردانه كرد. از اين رو در راه وفاداري به حسين عليه السلام ذره اي كوتاهي ننمود و الگويي تمام عيار و وصف ناشدني در اين باره گرديد، تا امت محمدي حقيقت دين را بازشناسند و آن را از هر پوسته ناپسندي جدا بنگرد. [3]

امام صادق عليه السلام درباره وفاداري ابوالفضل عليه السلام مي فرمايد:

شهادت مي دهم در برابر جانشين رسول اكرم صلي الله عليه و آله و سلم در مقام تسليم بودي... به حجت خدا وفادار ماندي و خيرخواه امام خود بودي. [4] .

و حضرت ولي عصر عليه السلام در سلام خود به عباس عليه السلام چنين مي فرمايد:

سلام بر ابوالفضل؛ عباس پسر اميرمؤمنان عليه السلام كه جان خود را نثار برادرش كرد... و فداي او شد. [5] .