شجاعت صفت سعادتمندان عالم است كه در برابر حوادث گوناگون، با مقاومتي پر صلابت، هيچ گاه ضعف و زبوني به خود راه نمي دهند و با خروشي مقدس، موانع راه را كنار زده، ابتدا بر دشمن درون و سپس بر دشمن بيرون غلبه پيدا مي كنند و از جبن و ترس خلاصي يافته و در ورطه


تهور و بي باكي قرار نمي گيرند. اينان به عاليترين درجه اعتدال دست يافته و چون ستاره هاي فروزان در آسمان زندگاني خود مي درخشند.

عباس عليه السلام فرزند شجاعترين مرد روزگار بود و افزون بر آن تكيه بر وراثتي چشمگير از سوي مادر داشت. او با تلاش خويش به استعدادهاي بالقوه خود فعليت بخشيد و با صفات اكتسابي، دلاوري كم نظير در زمان خود شد. مجسمه اي از شجاعت گرديد و در هيچ جنگي رعب و وحشت در خود راه نمي داد. آنچه در گذر زمان از پدر آموخته بود در روز عاشورا به همگان تعليم داد و در حادثه كربلا،قهرماني جهاني و جاودان براي هميشه تاريخ گرديد. از اين رو قرنهاي بسياري مي گذرد و ابوالفضل عليه السلام ضرب المثل شجاعت، مردانگي و مقاومت محسوب مي شود.

مرحوم سيد جعفر حلّي در اشعار ارزشمند خود شجاعت عباس را اينگونه به تصوير كشيده است:

«چهره دشمن ازترس مرگ عبوس شده بود و عباس در آن ميان خندان و متبسم بود.

اگر قضاي حتمي نبود با نيروي شمشير عباس، هستي محو مي شد اما خداوند هر آنچه حكم كند و بخواهد محقق خواهد كرد.» [1] .


و ديگري [2] اين سان صفات عباس را بيان مي كند:

«او در همه جا پرچم جهاد است و در لحظه ديدار دشمن نمونه پايداري است. بزرگواري و مناعت، هيبت و عزت را از علي به ارث برده است. در هر حادثه اي دلش محكم و استوار است و دل هر بيننده اي را مي لرزاند.» [3] .