با نگاهي به سخنان آسماني معصومان عليهم السلام و گذري بر آثار سيره نويسان درمي يابيم كه امام حسين عليه السلام پيكر پاك اصحاب باوفاي خود را از ميدان كارزار خارج مي ساخت و به خيمه دارالحرب منتقل مي كرد. برخي از آنان را چون قاسم خود به خيمه ها مي برد و بعضي ديگر را به دستور حضرت جابه جا مي كردند. [1] .


از سوي ديگر، بدون هيچ ترديدي، بدن مطهر عباس را به خيمه منتقل نكرد و آن پيكر را در شهادتگاه خود بر زمين باقي گذارد. محلي كه اينك حدود سيصد متر از حائر حسيني فاصله داشته، صحن و سراي حضرت ابوالفضل عليه السلام در آن قرار دارد.

آن برخورد عاطفي با شهداي در خون غلتيده و باقي گذاردن پيكر عباس در شهادتگاه موجب سخنان گوناگون ژرف انديشان و محققان شده است. پاره اي وضع دلخراش بدن و شدت جراحات آن را سبب ناتواني امام در انتقال آن به عقب ميدان دانسته اند. [2] عده اي خواست ابوالفضل عليه السلام را دليل اين امر شمرده اند؛ در نظر اين گروه، وعده آب عباس عليه السلام به كودكان به ويژه سكينه و ناتواني اش در عمل به آن موجب شد تا چنين تقاضايي كند.

اما برخي از صاحب نظران اين سخنان را قابل جواب دانسته، دليل ديگري براي اين عمل امام عليه السلام بيان مي كنند. اينان بر اين باورند كه امام حسين عليه السلام با نگرش از بلنداي بصيرت و آينده نگري، بر آن بود تا عظمت مقام و گستره شخصيت عباس در طول تاريخ و براي فردا و فرداييان درخشانتر شود و داراي آستاني مستقل، گنبدي سر به فلك كشيده و


صحن و سرايي علوي باشد. [3] عاشقان از دور و نزديك به آستان مقدسش حضور يابند و خوشحال و خرسند از نسيم كرامات و الطاف علمدار كربلا، به شهر و ديار خود بازگردند. از اين رو امام صادق عليه السلام براي زيارت عباس عليه السلام آدابي خاص بيان مي فرمايد:

چون خواستي عباس بن علي عليه السلام را زيارت كني، در كنار شط فرات، مقابل حاير و جنب در سقيفه بايست و بگو:

«سلام الله و سلام ملائكة....» [4] .

و اينك كه قريب چهارده قرن از شهادت آن حضرت مي گذرد،عالمان محقق و ژرف انديشان عرصه علم و دانش، قبر مطهر عباس عليه السلام را مقابل حرم حسيني و نزديك شط فرات، در محل فعلي، دانسته اند و اين عظمت چشمگير و فرزانگي عالمتاب را نتيجه تدبير امام حسين عليه السلام مي دانند. [5] .