نظر دكتر طه حسين
«طه حسين» معتقد است كه يزيد مسؤول ريختن خون امام بوده و صحيح نيست كه گفته شود گناه اين جنايت بر ابن مرجانه افكنده مي شود، وي گفته است:
«راويان ادعا مي كنند كه يزيد از كشته شدن حسين به اين صورت، تبرئه جسته و بار اين گناه را بر فرزند مرجانه، عبيداللَّه بن زياد افكنده است ولي ما نمي بينيم كه وي، ابن زياد را سرزنش نموده و يا كيفر كرده و يا از همه يا بخشي از مقام خود معزول كرده باشد، پيش از او نيز معاويه، حجر بن عدي و يارانش را كشت و سپس مسؤوليت كشتن آنان را بر زياد افكند و گفت: فرزند سميه مرا واداشت و من واداشته شدم». [1] .
ابن زياد كارش را انجام نداد مگر به دستور قاطع يزيد و اگر بدان خشنود نبود، او را بر جنايتش مؤاخذه مي كرد و همراه وي در مجلس شرابخواري نمي نشست و عطاي فراوان به او نمي داد و اين مسأله بر رضايت وي از كشته شدن حضرت حسين عليه السلام و پشيمان نشدن او- با وجود تلخي آن كشتار و هولناك بودن آن جنايت- دلالت دارد.
پاورقي
[1] الفتنة الکبري 265 /2.