در آسمان دنيا هيچ سپيده ي بامدادي همچون فجر روز دهم محرم با مصيبتها و غمهايش ندميده است و خورشيد، هيچگاه همچون خورشيد آن روز با اندوه و دردهايش طلوع نكرده است...؛ زيرا در تاريخ هيچ حادثه اي وجود ندارد كه با فجايع و دردهايش از آن صحنه هاي اندوهبار برتر باشد كه در روز عاشورا [1] بر صحراي كربلا نمايان گشت؛ چون محنتي از محنتهاي دنيا و غصّه اي از غصه هاي روزگار باقي نماند كه بر ريحانه ي رسول خدا صلي اللَّه عليه و آله جاري نگشته باشد.

امام زين العابدين عليه السلام مي فرمايد: «هيچ روزي بر رسول خدا صلي اللَّه عليه و آله سخت تر


از روز احد نبود كه عموي آن حضرت يعني حمزة بن عبدالمطلب، شير خدا و پيامبرش، در آن كشته شد و پس از آن روز، واقعه ي مؤته كه در آن، عموزاده اش جعفر بن ابي طالب كشته شد، سپس فرمود: و روزي نيست چون روز حضرت حسين عليه السلام كه سي هزار نفر به سوي او شتافتند و ادعا مي كردند از اين امّت هستند و هر كدام از آنان با (ريختن) خون آن حضرت به خداوند تقرب مي جستند در حالي كه وي، آنان را به ياد خدا مي انداخت ولي پند نگرفتند تا اينكه او را به ظلم و ستم و تعدي به قتل رساندند» [2] .

امام بزرگوار در سپيده دم روز عاشورا، نماز را آغاز كرد كه كه بنا به گفته مورخان، خود و يارانش، به علت عدم وجود آب نزد آنان، براي نماز تيمم ساختند و خانواده و يارانش به آن حضرت اقتدا نمودند [3] ، پيش از آنكه تعقيب نمازشان را به پايان برسانند، طبلهاي جنگ در اردوگاه ابن زياد، نواخته شد و دسته هاي كاملاً مسلحي از سپاه به پيش آمدند در حالي كه فرياد مي زدند: يا جنگ مي كنيم يا به فرمان فرزند مرجانه گردن نهيد.