بازگشت

مسيحيان


از عناصري كه در كوفه ساكن شدند، «مسيحيان» بودند كه پس از زوال شكوه حيره، از آنجا به سوي كوفه آمده در آنجا ساكن شدند و چندين كليسا براي خود برپا نمودند كه در پشت قبله مسجد اعظم كليسايي داشتند [1] و دو اسقف براي آنان بود كه يكي «نسطوري» و ديگري «يعقوبي» بود [2] ، آنان دو طايفه بودند:

الف - مسيحيان تغلب: اينان هنگام نقشه پردازي كوفه همراه سعد، در آن ساكن شدند، اين طايفه را عزت و شكوهي بود [3] ، افراد آن از پرداخت جزيه خودداري كردند و عمر ناچار شد با آنان همانند مسلمين بر خورد نمايد و جزيه آنان را مانند صدقه مسلمين قرارداد [4] .


ب - مسيحيان نجران: اينان در خلافت عمر، مقيم كوفه شدند و در ناحيه اي از آن مستقر گشتند كه آن را محله «نجرانيه» مي گفتند [5] .

مسيحيان در بسياري از كارهاي دولت، مشاركتي فعال داشتند به طوري كه «ابوموسي اشعري»، كاتبي نصراني داشت [6] و وليد بن عقبه، والي عثمان، مردي مسيحي را براي اداره امور مسجدي در نزديكي كوفه، تعيين نمود [7] .

مسيحيان در كوفه، به كارهاي صرَّافي اشتغال داشتند و براي اين كار، بازارهايي به وجود آوردند [8] .

اين بانكهاي خصوصي، هنگام پيش آمدن قيامي در منطقه، به دولت محلي، و ام مي دادند و آن اموال، ميان افراد قيام تقسيم مي شد تا آن قيام سركوب شود كه فرزند زياد نيز اموالي را از آنها قرض گرفت و ميان بزرگان و اشراف كوفه توزيع نمود تا قيام مسلم را نابود سازند.

به هر حال، جامعه كوفه، امتزاجي از مسلمانان و مسيحيان بود و رابطه ميان آنان، بسيار محكم بوده است.


پاورقي

[1] فتوح البلدان، ص284.

[2] خطط الکوفة، ص35.

[3] طبري، تاريخ.

[4] همان.

[5] حياة الشعر في الکوفة، ص144.

[6] عيون الاخبار 43/1.

[7] الاغاني 184/4.

[8] تاريخ کوفه، ص148 بازار بانکها و صرافها از مسجد سهيل شروع مي شد تا مسجد اعظم، آن گونه که برخي از منابع ذکر کرده اند.