بازگشت

خطابه سياسي عايشه


«عايشه»، در مكّه خطابه اي سياسي ايراد نمود و ضمن آن، مسؤوليت ريختن خون عثمان را به گردن فرومايگان اوباش انداخت كه آنان خون حرام را در ماه حرام ريختند؛ زيرا عثمان را پس از آنكه از گناهانش دست برداشته و در توبه خود خالص شده بود، كشتند و در اقدامشان بر ريختن خون وي، حجتي نداشتند [1] .

خطابه وي به گفته محققان، مملوّ از مغالطه هاي سياسي بوده؛ زيرا اين فرومايگان و اوباش نبودند كه خون او را ريختند، بلكه كساني او را كشتند كه پرچم انقلاب بر عليه او را برافراشتند و در طليعه آنان، بزرگان صحابه مانند:


عمار بن ياسر، ابوذر [2] ، عبداللَّه بن مسعود، طلحه و زبير بودند خود عايشه شخصاً از سخت ترين انتقاد كنندگان از وي بوده و در مخالفت با او به شدت، عمل كرده و به قتل و كفر وي فتوا داده و گفته بود: «بكشيد نعثل را كه كافر شده است»، پس چه ارتباطي ميان فرومايگان و اوباش و ميان قتل وي بوده است؟

اما توبه عثمان، وي بيش از يك بار از اعمال خود برگشته بود، ولي بني اميه او را به نقشه هاي سياسي خود مي كشاندند و او به سياست نخستين خود باز مي گشت و از آن دست بر نمي داشت تا وقتي كه به قتل رسيد.

به هرحال، خطابه وي نخستين اقدام در اعلام تمرّد مسلّحانه بر حكومت امام بود و براي عايشه مناسب تر آن بود كه به جهت جايگاه اجتماعيش، مردم را به وحدت كلمه و متحد كردن مسلمين فرا مي خواند و از حكومت امام كه نمايانگر اهداف پيامبر صلي الله عليه و آله و خواسته هاي امّت در عزّت و كرامت بود، كاملاً پشتيباني مي نمود.


پاورقي

[1] متن خطابه وي در تاريخ طبري 450/4 موجود است.

[2] «ابوذر» در عصر حکومت عثمان به شهادت رسيد و در زمان قتل عثمان زنده نبود، مگر آنکه منظور مؤلّف، ذکر اسامي مخالفين عثمان باشد. (م).