بازگشت

دفاع طه حسين


«دكتر طه حسين» از اقدام عمر در قراردادن صحابه در حصار، دفاع كرده مي گويد: «ولي وي بر آنها از فتنه ترسيد و از فتنه آنها بيم داشت، پس آنان را در مدينه نگهداشت كه جز با اجازه وي از آن خارج نشوند و آنان را از رفتن به سرزمينهاي فتح نشده مانع گشت كه جز با امر وي به آنجا نروند و ترسيد كه مردم به آنها فريفته شوند و ترسيد كه فريفته شدن مردم به آنها، آنان را مغرور سازد و از عواقب اين فريفته شدنها بر دولت نگران بود!!...» [1] .

اين توجيه، هيچگونه نشاني از تعمق و تحقيق ندارد؛ زيرا صحابه اي كه قصد سفر از مدينه به سرزمينهاي فتح شده را داشتند، اگر از اخيار و دينداران بودند، به طور مؤكد سرچشمه هدايت و خير براي ملتهاي علاقه مند به اسلام مي شدند از اين جهت كه آنان، بدون شك، احكام دين و آداب اسلام را در ميان آن ملتها منتشر مي كردند و براي آگاه نمودن آنها مي كوشيدند. و اگر از كساني بودند كه دنيا آنان را فريفته و مظاهر فتوحات اسلامي، آنهارا فريب داده باشد، وي حق داشت كه مانع از سفر آنان به طور رسمي شود و نه شرعي. آن هم بخاطر حفظ منافع دولت و نگهداشتن مردم كه فريفته آنها نشوند، ولي در اين مورد،


روايتي وجود ندارد كه وي عده اي را منع كرده و گروهي را مانع نشده باشد، بلكه همگي آنان را از سفر منع كرد و طبيعي بود كه اين امر بر بسياري از ياران پيامبر صلي الله عليه و آله گران آمد و ميان آنها و آزاديهايشان جدايي انداخته شد.


پاورقي

[1] الفتنة الکبري : 17:1.