در سبط پيامبر صلي الله عليه و آله و ريحانه اش امام حسين عليه السلام همه عناصر ناب تربيتي فراهم آمده بود كه جز او كسي آنهارا به دست نياورد و او از جوهر و لُبّ آنها بهره برد، اين عناصر، آن حضرت را براي رهبري امت و تحمل رسالت اسلام با همه ابعاد و ساختهايش، آماده نمود و به او نيروهاي نامحدود روحي، از ايمان عميق به خدا و استقامت در شكيبايي بر محنتها و مصيبتها بخشيد كه هيچ موجود زنده اي از نوع بشر بر آنها طاقت تحمل نداشت.

اما قواي تربيتي كه به دست آورد و در ساخت آن حضرت و رساندن عظيم ترين ثروتهاي فكري و اصلاحي به وي مؤثر بودند، عبارتند از: