گر چه اسلام دين رسمي مردم كوفه بود و اكثريت آنها مسلمان بودند ولي اسلام آنها عموما زباني و شناسنامه اي بود و به خاطر جلب منافع و دريافت جوايز و غنايم جنگي بود، و بر عكس مجاهدان صدر اسلام، انگيزه ي آنها در كارها و جنگ و صلح و حركتهاي فردي و اجتماعي عموما انگيزه هاي مادي بود نه ايمان واقعي، و اسلام و ايمان به خدا در اعماق دل آنها اثر نكرده و بدان پاي بند نبودند.

دليل بر اين مطلب نشو و نماي مذهب خوارج و پيدا شدن آن مقدس نماهاي بي تقوا و بي ايماني بود كه تابع هيچ امام و رهبري، چه حق و چه باطل، نبودند؛ و هر كدام براي خود مجتهدي صاحب نظر در مسائل ديني اعم از مسائل عبادي و غير عبادي بودند، و هر روز براي خود رئيسي انتخاب كرده و حركتي انجام مي دادند، همان گونه كه مي دانيم پس از اميرمؤمنان (ع) سالها مزاحم دستگاه خلافت امويان و غير امويان بوده و هر روز در گوشه و كنار كشورهاي اسلامي بلواي تازه اي به راه مي انداختند، و جمعي از ساده لوحان و افراد بي درك و رشد را به دنبال خود كشانده و گروهي را به خاك و خون مي كشيدند و البته دستهاي مرموز دشمنان اسلام نيز در پشت پرده به آنها كمك مي كرد و به وسيله ي آنها مردم مسلمان و حكومتها را به جنگهاي داخلي و درگيريهاي مذهبي سرگرم مي كردند.

قسمت زير را يكي از دانشمندان اهل سنت يعني ابن ابي الحديد درباره ي بي تقوايي


آنها نقل كرده كه شنيدني است.