اوّلين شهيد نهضت حسيني سفير آگاه و فداكار امام حسين (ع)، حضرت مسلم بود. او از نظر نسبي در خاندان بزرگ بني هاشم نشو و نما يافت و تربيت شده علي و فرزندانش (ع) بود و از نظر مذهبي و اجتماعي شخصيت برجسته اي به شمار مي رفت.

به همين جهت امام (ع) او را به عنوان نماينده خودش برگزيد و در معرّفي او به مردم كوفه نوشت:

وَ اِنّي باعِثٌ اِليكُم بِاَخي وَ اِبْنِ عَمّي وَ ثِقَتي مِنْ اَهْلي مُسْلِمِ بن عَقيل لِيُعْلِمَ لي كُنْهَ اَمْرِكُمْ وَيَكْتُبَ اِلَيَّ بِما يَتَبَيَّنَ لَهُ مِنْ اِجْتِماعِكُمْ. [1] .

و همانا من برادرم و پسر عمويم و شخص مورد اعتماد اصحابم، يعني مسلم بن عقيل را به سوي شما (مردم كوفه) مي فرستم تا حقيقت امر شما را به من اعلام كند و آنچه از اجتماع شما براي او روشن مي شود به من بنويسد.

مردم كوفه نيز به جلالت قدر نماينده امام (ع) واقف بودند، لذا قبل آمدن عبيدالله بن زياد به كوفه به خوبي از او استقبال كردند.

در مورد جايگاه مسلم نزد امام حسين (ع)، همين بس كه وقتي خبر شهادت او به حضرت (ع) رسيد فرمود: «لا خَيْرَ فِي الْحَياةِ بَعْدَكُمْ» [2] بعد از شما خيري در زندگي نيست.

شهادت مظلومانه شخصيتي همانند مسلم بن عقيل با آن طرز فجيع، در شهري كه هزاران نفر متعاقب نامه هايي كه به امام (ع) نوشته بودند با او بيعت كردند، گرچه براي شيعيان بسيار گران بود، امّا چهره كريه بني اميّه و واليان آنان را بيش از پيش هويدا ساخت.

و اين امر به نوبه خود، در موفقيّت امام (ع) و رساندن او به اهداف بلندش نقش آفرين بود. به دليل نقش بسزاي شخصيت مسلم بن عقيل در تحقق اين اهداف، اجمالاً مطالبي را درباره او متذكّر مي شويم. [3] .