بازگشت

مقام ممتاز اهل بيت


فضايل اهل بيت (ع) در آيه تطهير منحصر نيست، بلكه ده ها آيه از قرآن كريم در ستايش ‍ مقام رفيع آنان نازل شده است. و به تعبير علي (ع) بالاترين آيات ستايش قرآن درباره اهل بيت مي باشد. [1] .

ديلم بن عمر مي گويد: «هنگامي كه اسيران آل محمد (ص) وارد شام شدند، در شام بودم. اُسرا، جلوي درب مسجد متوقف شدند و علي بن الحسين (ع) در بين آنان بود، يكي از بزرگان شام نزد وي آمد و گفت: خدا را سپاس، كه شما را كشت و به هلاكت افكند و به حضرت (ع) ناسزا گفت.

پس از اينكه كلام او تمام شد؛ علي بن الحسين (ع) فرمود: چنانكه من سكوت كردم تا تو تمام حرف هايت را زدي. تو نيز ساكت باش تا من مطالبم را بگويم. شامي قبول كرد.

علي بن الحسين (ع) فرمود: آيا قرآن خوانده اي؟ جواب داد: آري. حضرت فرمود: آيا اين آيه را قرائت نكردي: «قُلْ لا اَسْئَلُكُمْ عَلَيْهِ اَجْراً اِلا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبي». [2] گفت: چرا، علي بن الحسين (ع) فرمود: «فنحن اولئك»؛ ما همانها هستيم!

و سپس آيات 26 سوره اسرأ و 41 سوره انفال و 33 سوره احزاب را براي شامي خواند و فرمود مصداق اين آيات ما اهل بيت (ع) هستيم.

شامي وقتي اينها را شنيد دست هاي خود را به آسمان بلند كرد و گفت: «خدايا به سوي تو توبه مي كنم، خدايا از دشمني با آل محمد (ص) توبه مي كنم، و از قاتلين اهل بيت محمد (ص) برائت مي جويم!» [3] .

برير عجلي مي گويد: «از امام باقر (ع) درباره آيه «يا اَيُّهَا الّذينَ امَنُوا اِتَّقُوا اللّهَ وَ كُونُوا مَع الصّادِقينَ» [4] سؤال كردم. حضرت (ع) فرمود: مقصود خداي متعال از صادقين ما هستيم.» [5] .

و موسي بن جعفر (ع) پس از بيان جايگاه رفيع اهل بيت (ع) اين آيه شريفه را قرائت كرد: «وَ لَوْ اَنَّما ما فِي الاَْرْضِ مِنْ شَجَرَةٍ اَقْلامٌ وَالْبَحْرُ يَمُدُّهُ مِنْ بَعْدِهِ سَبْعَةُ اَبْحُرٍ ما نَفِدَتْ كَلِماتُ اللّهِ» [6] و در تفسير آن فرمود: ما كلمات الهي هستيم كه فضائل ما در انديشه ها نمي گنجد و بي پايان است. [7] .

بنابراين از ديدگاه قرآن كريم اهل بيت (ع) نزد خداي متعال داراي مقام منيع و بلندي هستند كه احدي قابل قياس با آنان نيست همانطور كه كسي قابل قياس با پيامبران نيست.

علي (ع) درباره مقام اهل بيت فرمود: «آنان جايگاه راز خدا، پناهگاه دين او، صندوق علم او، مرجع حكم او، گنجينه هاي كتاب هاي او، و كوه هاي دين او مي باشند. به وسيله آنها پشت دين را راست كرد و تزلزلش را مرتفع ساخت... احدي از امت با آل محمّد (ص) قابل قياس نيست. كساني را كه از نعمت آنها متنعّمند با خود آنها نتوان هم ترازو دانست. آنان ركن دين و پايه يقينند، تند روان بايد به آنان (كه ميانه روند) برگردند و كند روان بايد سعي كنند به آنان برسند، شرايط ولايت امور مسلمانان در آنها جمع است و پيغمبر درباره آنها تصريح كرده است و آنان كمالات نبوي را به ارث برده اند.» [8] .

ما درخت نبوّت و فرودگاه رسالت و محل آمد و شد فرشتگان و معدن هاي علوم و سرچشمه هاي حكمت هاييم. [9] .

آنان (اهل بيت (ع» مايه حيات علم و مرگ جهل مي باشند، حلم و بردباري شان از ميزان علمشان حكايت مي كند و سكوت هاي به موقع آنها از توأم بودن حكمت با منطق آنان خبر مي دهد، نه با حق مخالفت مي ورزند و نه در حق اختلاف مي كنند. آنان پايه هاي اسلام و پناهگاه مردمند. [10] .

آنان از سنخ نور خدايند؛ انكار ولايت اهل بيت (ع) موجب كفر است و غفران خداي سبحان در صورتي شامل افراد مي گردد كه ولايت آنها را داشته باشند. [11] .

آنچه از فضايل اهل بيت (ع) متذكّر شديم قطره اي بود از درياي بيكران؛ و اين مجال، تفصيل بيشتر در اين باب را برنمي تابد؛ لذا تنها به سه مورد ديگر، از مشهورترين فضايل آن انوار الهي اشاره مي كنيم و از ذكر بقيه موارد پوزش مي طلبيم.


پاورقي

[1] نهج البلاغه، خطبه 152. فيهِمْ کَرائِمُ الْقُران وَ هُمْ کُنُوز الرَّحْمن.

[2] شوري (42)، آيه 23. «بگو: من هيچ پاداشي از شما بر رسالتم درخواست نمي کنم جز دوست داشتن نزديکانم.».

[3] الاحتجاج، طبرسي، ج 2، ص 121 - 122. ترجمه و تلخيص.

[4] توبه (9)، آيه 119. اي کساني که ايمان آورده ايد. تقواي الهي را رعايت کنيد و با صادقين باشيد.

[5] بصائر الدّرجات في فضائل آل محمد (ص)، محمد بن الحسن بن فروخ الصفّار القمي، ص 31.

[6] لقمان (31)، آيه 27. و اگر همه درختان روي زمين قلم شود، و دريا براي آن مرکّب گردد و هفت درياچه به آن افزوده شود (اينها همه تمام شود ولي) کلمات خدا پايان نمي گيرد، خداوند عزيز و حکيم است.

[7] الاختصاص، شيخ مفيد، ص 94.

[8] نهج البلاغه، خطبه 2.

[9] همان، خطبه 107.

[10] نهج البلاغه، خطبه 237.

[11] مقتل الحسين، خوارزمي، ج 1، ص 146 - 147.