امام عليه السلام گرچه حضور فعال در جريانات سياسي و جنگ هاي زمان خلفا نداشت اما از جهت فكري و علمي آنها را ياري مي داد. مخصوصا در بيان احكام الهي درباره قضاوت و مباحثات ديني با اهل كتاب نقش مؤثر داشت.

يقينا بررسي تفصيلي اين مطلب و ذكر همه موارد عيني آن مجال ديگري مي طلبد. لكن براي اينكه آنچه گفته شد صرف ادعا نباشد مواردي را متذكر مي شويم.