از آنجا كه در اين رساله انحرافات فرهنگي و اجتماعي به وجود آمده در جهان اسلام، از رحلت پيامبر صلي الله عليه و آله تا سال 61 هجري، مطرح گرديده، ضروري است مواضع امام علي عليه السلام و امام حسن عليه السلام همچنين موضع امام حسين عليه السلام در زمان معاويه، در مقابل اين انحرافات روشن شود تا پاسخي باشد به پرسشي كه احيانا براي خوانندگان محترم مطرح خواهد شد و آن اينكه اين پيشوايان الهي در طول پنجاه سال مسؤوليت خويش چه مواضعي در برابر اين انحرافات داشته اند و چه كوششي در به سامان كردن جامعه اسلامي به عمل آورده اند.

پيامبر خاتم صلي الله عليه و آله با عنايات الهيه و فداكاري بي نظير خود و ياران مخلص و ايثارگرش، در مدت كوتاهي جامعه منحط بدوي حجاز را در ابعاد مختلف متحول ساخت. ليكن هنوز زمينه بازگشت جامعه از عقايد ديني و ارزش هاي اسلامي به سنت هاي گذشته وجود داشت.

با رحلت پيغمبر صلي الله عليه و آله، عناصر رجعت طلب منافق با استفاده از زمينه هاي سياسي و اجتماعي زمام امور را به دست گرفتند و علي بن ابي طالب عليه السلام را كه خليفه پيامبر صلي الله عليه و آله، اولين مؤمن به اسلام و آگاه ترين امت به شريعت بود، از صحنه حذف نمودند.

با خروج خلافت از محور اصلي خود، قدرت سياسي در اختيار مرتجعين قرار گرفت


و زمينه رجعت فرهنگي و اجتماعي پديد آمد. جامعه اسلامي هر چه از عصر پيامبر صلي الله عليه و آله دور شد ارزش هاي اسلامي، بيشتر رنگ باخت. و انحرافات، زيادتر گرديد. تا در اواخر حكومت معاويه به اوج خود رسيد. با سلطنت يزيد بن معاويه رجعت همه جانبه ارزش هاي جاهلي خودنمايي؛ و قرآن و سنت در معرض فراموشي كامل قرار گرفت.

در اين دوران حساس، «بعد از رحلت پيامبر صلي الله عليه و آله» اهل بيت عليهم السلام [1] با تمام وجود براي حفظ و حراست اسلام از تحريف و تأويل، و تبيين و اجراي احكام الهي كوشش كردند. آنان در هر مقطع، بنا به شرايط و مقتضيات آن عصر، بهترين سياست و موضع را اتخاذ نموده در اين راه از ايثار و بذل جان و مال دريغ نورزيدند، قبل از اينكه مواضع اختصاصي هر يك از ائمه عليهم السلام را به صورت مجزا مورد بحث قرار دهيم، لازم است سياست هاي كلي آن بزرگان را اجمالا مطرح كنيم.