بني اميه حدود بيست سال با پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله جنگيدند و هنگامي اسلام آوردند كه چاره اي جز آن نداشتند. آنان داراي سابقه سوء در اسلام بودند. و از جايگاه خوبي ميان مسلمانان برخوردار نبودند. عثمان بن عفان كه از اموي ها بود، بعد از مرگ عمر توسط شورايي كه عمر معين كرد به خلافت دست يافت. اين كار سبب گشت اموي ها به دستگاه حكومت اسلامي راه پيدا كنند. گرچه معاويه در زمان عمر نيز والي سرزمين زرخيز شام و سوريه بود، اما سلطه حزب اموي بر جهان اسلام در زمان عثمان پديد آمد. عثمان در امتياز دادن به بستگان فاسدش آنقدر افراط كرد كه عده اي از مسلمانان از خشم به او حمله كردند و او را از پا درآوردند. معاويه به عنوان خونخواهي عثمان در مقابل علي عليه السلام قرار گرفت و بدين وسيله نيروي اسلام را عليه خود اسلام تجهيز نمود. اموي ها در عصر خلافت عثمان بر بيت المال و مناصب سياسي دست يافتند و دو


عامل ثروت و قدرت را در اختيار گرفتند، فقط يك عامل قوي و نيرومند كم داشتند كه «ديانت» بود. بعد از قتل عثمان، معاويه با يك طراري عجيبي بر اين عامل هم دست يافت و توانست سپاهي عليه شخصيتي مانند علي بن ابي طالب عليه السلام تجهيز نمايد. معاويه توانست نيروهاي فكري - مذهبي را به خدمت گيرد. بدين ترتيب معاويه علاوه بر دو عنصر و عامل اصلي حكومت به سومين عنصر مهم حكومت يعني «ديانت» و نيروهاي فكري - مذهبي نيز دست يافت. بني اميه از سال 41 ه.ق. تا سال 133 ه. ق. بر سراسر جهان اسلام، و از 138 ه. ق. تا 422 ه. ق بر اسپانيا حكومت كردند. معاويه در سال 41 ه. ق يك دولت عربي محض در شام بنيان نهاد كه 90 سال دوام پيدا كرد و پس از او 13 تن از خلفاي خاندان وي بر جهان اسلام حكومت كردند. حاكميت يافتن معاويه عمدتا به دلايل ذيل بازگشت مي كند. الف - وجود زمينه هاي سياسي و اجتماعي ب - فقر فرهنگي جامعه اسلامي مخصوصا شام. ج- قدرت اقتصادي و سياسي بني اميه كه عمدتا آن را در زمان عمر و عثمان به دست آورده بودند. د- داشتن سپاه قدرتمند و مطيع.