بازگشت

مقدمه


حديثي معروف در اسلام مطرح است تحت اين عنوان العبد يدبر والله يقدر بنده ي خدا در انديشه تدبير و نقشه كشي است و خداي در كار تقدير است. آري انسان با همه ي ضعفي كه در ارزيابي ها و تقويم و تحليلهاي زندگي دارد همواره به نقشه كشي براي تامين مصالح حيات خويش مي پردازد ولي خداي متعال را هم برنامه ها و نقشه هايي است كه گاهي مباين با تدبيرهاي ماست و تطابق حال و فعل براساس اندازه ها و مقدارات اوست: او را تدابير و سنتهائي است كه حاكم و وارد بر سنتهاي آدمي است بهنگامي كه خداي بخواهد نقشه و طرح خود را در جهان پياده كند آدمي عقل را از دست داده و حتي كور و كر مي شود. چه بسا كه او نقشه اي مي كشد و مي خواهد آن را به فلان نتيجه برساند در حاليكه خود را ناتوان مي بيند زيرا در نقشه ها ارزيابي ها و دخالت عوامل ديگري هم مطرح است كه از ديد و انديشه او پنهانند و در نتيجه محاسباتش غلط از آب درآمده و پايان كار نيز خلاف پيش بيني هاي او مي شود.