او تا مدتها در جو خاص فرمان پس از صلح تحت رهبري برادرش امام مجتبي عليه السلام بسر مي برد و خط زندگيش تحت راي و برنامه ريزي او بود. آنگاه كه خود به امامت رسيد تا ده سال با عصر معاويه سر كرد و در اين مدت بخاطر حفظ مصالحي عاليتر، بدون اينكه تسليم باشد، سكوتي مصلحت آميز داشت. و آنگاه كه جو را براي بيان حقايق و علني كردن موضع مناسب ديد به صراحت تمام حقايق را بيان كرد و پرده ها را


از ميان برداشت.

در روز عاشورا براي اينكه هيچ نقطه ابهامي براي خصم باقي نگذارد، و هم خط خود را بيان دارد در برابر صف مخالف و در برابر دعوت به تسليمشان فرمود:

- لا والله

- لا اعطيكم بيدي اعطاه الذليل

- و الا افر فرار العبيد

- اني عذت بربي و ربكم ان ترجمون

- و اني زاحف اليكم بهذه الاسره

نه به خدا سوگند:

هرگز همچون افراد پست و ذليل بيعت به شما ندهم.

و هرگز چون بندگان گريزپاي نگريزم و از صحنه بيرون نروم.

اگر سنگبارانم كنيد بخدايم پناه مي برم.

با اين عده كم به سوي شما لشكركشي خواهم كرد. [1] .

او آزادمرد و شجاع بود، اهل عزت و جوانمردي بود، از موضع دليري و جرات سخن مي گفت در برابر خصم و براي آگاهاندن بي خبران اعلام كرد:

آگاه باشيد، آزاد شده اي از تبار آزادشدگان، ما را بين دو چيز مخير كرده؛ تيزي شمشير و كشتن يا قبول ذلت و بيعت، ولي ذلت از ساحت قدس ما بدور است، خداي رسول او، و نيز مومنان از اين قبول ما ابا دارند. و هم دامن و رحمي كه در آن رشد و پرورش يافته ام و... الا و ان دعي ابن الدعي قد خيرنا بين اثنتين: السله، و الذله، هيهات منا الذله، يابي الله ذلك لنا و رسوله و المومنون و حجور طابت و بطون طهرت و انوف حميه و نفوس ابيه... [2] .