بازگشت

ورود اشعريان به قم و انتشار تشيع در اين منطقه


پس از كشته شدن «سائب بن مالك اشعري» يكي از شيعيان كوفه و از ياران مختار به دست مصعب بن زبير فرزندش «محمد بن سائب» كه در شجاعت و سواركاري و مردانگي همتايي نداشت از طرف حجاج همراه يك ايراني مأمور آرام كردن منطقه قزوين شد، ولي هنگام بازگشت حجاج به وي خيانت كرد و او را گردن زد. برادران و اقوام وي از كوفه به ايران رفتند و در قم ساكن شدند. علت انتخاب اين منطقه بدان جهت بود كه جد آنان «مالك بن عامر» از طرف ابوموسي اشعري مأمور ناحيه جبل و اطراف ساوه شد. چون مالك به كوفه بازگشت، احوال مردم منطقه را براي فرزندان خود بازگفت و بدين جهت نوادگان وي در قم ساكن شدند. [1] .

پس از مهاجرت آل سائب، بني مالك از كوفه و عموزادگان آنان فرزندان «سعد بن مالك اشعري»: عبدالله بن سعد، احوص بن سعد، عبدالرحمن بن سعد و نعيم بن سعد با اقوام و وابستگان خود مجموعا هفتاد سوار بودند كه در نظر داشتند به اصفهان بروند ولي در قم سكونت اختيار كردند و در آن شهر عزت و شوكت يافتند [2] و داراي مزارع و باغات و املاك و امتعه زيادي شدند. [3] .

اشعريان در قم مذهب شيعه داشتند و هميشه وفادار اهل بيت بودند مثلا موسي بن عبدالله بن سعد اشعري چون به قم آمد مذهب شيعه اظهار كرد و ديگر اهل قم نيز به پيروي وي مذهب شيعه اختيار كردند و از مفاخر ايشان، زكريا بن آدم عبدالله بن سعد اشعري است كه امام رضا عليه السلام درباره وي فرمودند: حق سبحانه و تعالي به سبب وجود زكريا بن آدم بلا از اهل قم بگردانيد همچنانكه بلا را از اهل بغداد به واسطه قبر موسي بن جعفر (ع) دور گردانيد. [4] .


پاورقي

[1] حسن بن محمد بن حسن قمي، تاريخ قم، ترجمه حسن بن علي بن حسن عبدالملک قمي، تصحيح جلال الدين تهراني، انتشارات توس (تهران - 1361) ص 258 - 261.

[2] همان، ص 260- 263 و ص 290.

[3] همان، ص 279.

[4] همان، ص 278.