حاكميت حزب اشرافي و زورمداري اموي بر جهان اسلام به انكار رسالت نبوي توسط يزيد منجر شد ولي حسين (ع) فرزند رسول الله (ص)، كه حامل نور نبوت و حافظ ميراث وي بود، به پا خواست و در اين راه جانبازي كرد.

فاجعه قتل عام كربلا امواج انقلاب امام حسين (ع) را در همه جا بويژه در حجاز و عراق و بين ايرانيان منتشر كرد. تأثير قيام امام حسين در كوفه، قيام توابين و سپس قيام مختار را در پي داشت. مختار در قيام خود به توده محروم خصوصا موالي متكي بود كه بيست تا چهل هزار نفر از موالي با وي همكاري داشتند.

اقبال موالي ايراني نسبت به خاندان پيامبر (ص) از روابط گرم و صميمي اميرالمؤمنين علي (ع) با موالي آغاز مي شد ولي بازتاب قيام امام حسين (ع) و سپس مختار همراهي و همدلي و گرايش ايرانيان را نسبت به خاندان پيامبر بيش از پيش گسترش داد و ضديت ايرانيان با خاندان اموي را بيشتر از گذشته برانگيخت. بدين جهت هواداران اهل بيت و موالي در قيامهايي عليه امويان شركت جستند ولي در پي سركوبي اين قيامها چون عراق را براي خود ناامن يافتند به مركز ايران مهاجرت كردند. از جمله مهاجران عرب، اشعريان بودند كه از كوفه به قم آمده در اين شهر سكونت اختيار كردند و جزو حاميان راستين اهل بيت و علويان و سادات درآمدند و سرانجام رهاورد اين مهاجرت، ظهور و گسترش تشيع در ايران مركزي بود.