طائفه ي مغول كه به عموم بلاد اسلامي مانند سيل بنيان كن هجوم آوردند صدمات فراوان و خسارات مادي و معنوي بي پايان وارد ساختند


بلكه عمده باعث جلوگيري از پيشرفت مسلمين از جهات مختلفه شدند و كتب نفيسه ي اسلامي به يغما رفته و دست خوش و تاراج افراد آرتش جاهل و سربازان نادان مغول گشت.

و كتابخانه ها از بين رفته و رجال برجسته نابود شده و بلاد اسلامي ويران و با خاك يكسان گرديد و عمده باعث آن جريان بر حسب ظاهر رويه و رفتار زمامدارن خونسرد و خودسر مسلمانان گشته كه اگر شرح داده شود غير از دلخوني و تأثرات دروني ثمري ندارد.

هجوم مغول را بر بلاد اسلامي اميرالمؤمنين عليه السلام قبلا خبر داده است چنانچه كلمات گهربار آن حضرت مشهور است.

ولي آنچه بايد در مد نظر گرفت آنست: كه از افراد مغول و از زمامداران خونخوار آنها در اثر معاشرت با مسلمانها و پي بردن آنها به حقايق اسلامي بالاخره اشخاصي را اسلام از آن نژاد تصفيه كرده و بيرون آورده و تحويل به جامعه داد كه از طرفداران سرسخت اسلام و از پيروان و ترويج كنندگان اسلام و قرآن شدند و مانند سلطان محمود غازان خان و برادرش اولجايتو محمد مشهور سلطان خدابنده به وجود آمدند كه از عاقل ترين و داناترين و فاضل ترين سلاطين اسلام گشتند.

و در ميان سلاطين مغول كه در ايران سلطنت كرده اند مانند اين دو برادر چشم روزگار نديده است خاندان شان به ويراني ايران و سائر بلاد اسلامي كوشيدند ولي در مقابل آن اين دو برادر به آباداني و ترميم


ويرانيها همت گماشتند و از هر جهت رو به ترقي گذاشتند.