حضرت رضا (ع) در مجلس مأمون الرشيد همان مجلسي كه در گذشته بر آن اشاره شد بعد از آن كه علماء از آن حضرت از عترت


سئوال كرده اند آيا آنها عبارت از (آل)اند يا غير (آل) است؟

امام (ع) فرموده: «هم الال» يعني عترت عبارت از آل است.

بعد علماء اعتراض بر امام (ع) كرده و عرض نموده اند به اين عبارت:

فقالت العلماء: فهذا رسول الله صلي الله عليه و آله و سلم يؤثر عنه انه قال: «امتي آلي» و هؤلاء اصحابه يقولون بالخبر المستفاض الذي لا يمكن دفعه: «آل محمد أمته».

فقال ابوالحسن عليه السلام: اخبروني هل تحرم الصدقة علي الال قالوا نعم. قال:فتحرم علي الامة؟ قالوا: لا، قال: هذا فرق ما بين الال و الامة و يحكم اين يذهب بكم اضربتم عن الذكر صفحا أم أنتم قوم مسرفون...

امام (ع) صريحا مراد از (آل محمد) عموم امت باشد اساسا رد فرموده است و فرمايش امام معصوم (ع) حجت است و بايد از آن تبعيت كرد و بر عموم امت اسلامي واجب است كه از فرمايش امام رضا (ع) سر نپيچند و بر آن منقاد باشند زيرا او يكي از ثقلين است كه رسول الله (ص) هر دو را امانت و خليفه و هادي از خود گذاشته است چنانچه به نحو تواتر قطعي سني و شيعه نقل كرده اند.

امام رضا عليه السلام در مجلس مأمون الرشيد كه با آيات قرآني به فضيلت اهل بيت استدلال فرموده و معاني اهل بيت و آل محمد و عترت را روشن ساخته است تا اين كه مي فرمايد:

و اما الاية السابعة فقول الله تبارك و تعالي: ان الله و ملائكته


يصلون علي النبي يا ايها الذين آمنوا صلوا عليه و سلموا تسليما [1] .

و قد علم المعاندون منهم انه لما نزلت هذه الاية قيل: يا رسول الله قد عرفنا التسليم عليك فكيف الصلاة عليك؟ فقال: تقولون: اللهم صل علي محمد و آل محمد كما صليت علي ابراهيم و آل ابراهيم انك حميد مجيد. فهل بينكم معاشر الناس في هذا خلاف؟

قالوا: لا، قال المأمون: هذا ما لا خلاف فيه اصلا و عليه اجماع الامة فهل عندك في الال شيئي أوضح من هذا في القرآن [2] ؟

قال ابوالحسن عليه السلام: نعم اخبروني عن قول الله عز و جل: «يس و القرآن الحكيم انك لمن المرسلين علي صراط مستقيم [3] « فمن عني بقوله: يس؟

قالت العلماء: يس محمد صلي الله عليه و آله و سلم لم يشك فيه احد.

قال ابوالحسن (ع): فان الله عز و جل أعطي محمدا و آل محمد


صلي الله عليه و آله و سلم من ذلك فضلا لا يبلغ أحد كنه وصفه الا من عقله، و ذلك ان الله عز و جل لم يسلم علي احد الاعلي الانبياء عليهم السلام فقال تبارك و تعالي: سلام علي نوح في العالمين. و قال: سلام علي ابراهيم. و قال: سلام علي موسي و هارون. و لم يقل: سلام علي آل نوح و لم يقل: سلام علي آل ابراهيم. و لا قال: سلام علي آل موسي و هارون، و قال عزوجل. سلام علي آل يس.يعني آل محمد.

فقال المأمون: قد علمت ان في معدن النبوة شرح هذا و بيانه [4] .

بلي (آل) گاه در ذريه و اهل دين و اتباع و اقوام و عشيره استعمال مي شود چنانچه در قول خداوند سبحانه كه مي فرمايد: ادخلوا آل فرعون أشد العذاب [5] يعني اتباع فرعون را داخل شديدترين عذاب نمائيد اين معني لازم نگرفته كه در صلوات هم مراد از (آل محمد) امت و اتباع باشد با وجود تعيين خود رسول الله (ص) و ائمه ي طاهرين (ع) كه مراد از (آل محمد) چه كسانند و مراد را روشن ساخته اند.

شيخ صدوق قدس سره در معاني الاخبار مسندا نقل كرده از امام صادق (ع) كه سليمان ديلمي گويد: قلت، لابي عبدالله (ع): جعلت فداك من الال؟ قال: ذرية محمد (ص) قال: قلت: فمن الاهل؟ قال:


الائمة عليهم السلام فقلت: قوله عزوجل: أدخلوا آل فرعون اشد العذاب قال. و الله ما عني الا ابنته [6] .

و بايد متوجه شد كه سئوال كننده در اين روايت كه گذشت از مطلق (آل محمد) سئوال كرده نه از (آل محمد) كه در صلوات و در تشهد نمازها گفته مي شود و امام (ع) هم مطابق سئوال جواب فرموده و يكي از معاني (آل) را بيان كرده و (آل فرعون) واقع در آيه ي شريفه را به آن معني تفسير فرموده است.

و منظور امام عليه السلام آنست كه (آل) از ذريه خارج نيست گرچه از دلائل ديگر فهميده شده از ذريه هم در صلوات و تشهد به ذريه ي عصمت و طهارت (ع) اختصاص دارد.

بلي در بعض روايات وارد است: اللهم صل علي محمد و ذريته چنانچه در تعقيبات نماز صبح و مغرب وارد است و نقلش مي آيد. و بعيد نيست كه منظور شمول اين صلوات بر تمامي ذريه باشد ولي ممكن است به قرائن سائر روايات و اتفاق اماميه كه در (آل) قائلند در اينجا نيز مراد آن باشد كه اختصاص به ذريه دارد نه اين كه شامل عموم ذريه باشد.

حضرت امام صادق (ع) فرمود: سمع أبي رجلا متعلقا بالبيت


و هو يقول: اللهم صل علي محمد. فقال له ابي (ع) لا تبترها، لا تظلمنا حقنا، قل: اللهم صل علي محمد و اهل بيته [7] .

امام (ع) آن مرد را از صلوات دم بريده نهي فرموده، چون صلوات دم بريده برخلاف دستور رسول الله صلي الله عليه و آله است ولي اتباع بني اميه از زمان آنها تا حال بر اين عمل اصرار دارند و اگر كسي در صلوات (آل محمد) و (اهل بيت) را بر آن ضم ننمايد در حق اهل بيت عليهم السلام ظلم روا داشته و از ظالمين بر آنها محسوب است.