گفته شد كه زمين كربلا پست و بلند بسيار داشت، و چون حضرت حسين «عليه السلام» آنجا را خريداري فرمود، زمين پستي را براي مصرع خويش انتخاب فرمود كه به گودال قتلگاه معروف است، و در همان جا پا از ركاب خالي فرمود و شهيد شد، و همان جا مدفون گرديد.

گودال قتلگاه كه اكنون داراي سقفي است و روي آن صندوق مبارك نهاده شده و روي صندوق ضريح در ميان روضه ي منوره، و روضه در بين دو مسجد مسجد بالا و مسجد پشت سر، و در طرف پائين پا در زاويه ي روضه قبور شهدا مي باشد، و اين مجموعه اكنون حرم حسيني را تشكيل مي دهد، ميان رواق و رواق در وسط، صحن، و صحن محور آباداني زمين كربلا بوده، و مي باشد.

اكنون به وضعيت ساختمان هر يك بنگريم:

سرداب كه قتلگاه و آرامگاه ابدي حضرت حسين و كانون انقلاب است و هنوز بوي خون از آن تربت پاك شنيده مي شود، دري دارد كه در جنوب غربي است كمي پائين تر كه درب از قبر حبيب بن مظاهر اسدي در زاويه ي غربي واقع است كه درب نقره اي بر آن زده شده، كمتر كسي را قوت قلب و نيروي آن است كه اين پله ها را طي كرده، در قتلگاه برسد چه بر حسب تاريخ، غالب آنهائي كه خواسته اند آنجا به زيارت روند به چند پله كه رفته، از خود بي خود گشته و جسد بيهوش آنها را بيرون آورده اند.

باري سرداب و قتلگاه فوق العاده تاريك و مخفوف و وحشتناك است كه هر كس را ياراي زيارت آنجا نيست.