شيخ الاسلام قاضي القضاة عسقلاني در «اصابه» مي نويسد: زياد بن ابيه به اين


جهت گفتند كه پدرش معلوم نبود، برخي به ابوسفيان نسبت داده اند و بعضي به عبيد غلام ثقيف. و پس از دولت اموي او را زياد بن ابيه و زياد بن سميه گفتند. و معاويه او را به پدرش ملحق كرد، يعني برادر خود خواند. و شعراء درباره ي او و پدران احتمالي او اشعاري سروده اند كه در كتب تاريخ مضبوط است و از آن جمله است:



ألا أبلغ معاوية بن حرب

مغلغلة عن الرجل اليماني



أتغضب أن يقال أبوك عف

و ترضي أن يقال أبوك زاني



فاشهد ان رحمك عن زياد

كرحم الفيل من ولد الاتان



هندوشاه در «تجارب السلف» [1] مي نويسد:

سميه مادر زياد از زانيات جاهليت بود، و شوهري داشت نامش عبيد، شبي ابوسفيان به خانه ي ابومريم خمار افتاد و از او زني بغيه طلبيد. ابومريم نام سميه برد، ابوسفيان گفت: اگر چه او بس كريه و ناخوش است اما چاره نيست، ابومريم سميه را پيش او آورد و ابوسفيان با او مباضعت كرد و او به زياد حامله شد، و همچنان در حكم عبيد بود كه زياد از مادر بزاد و نشو و نما يافت و عمر او را پسنديد و مناسبي داد، و از فرمان فرزند اين مرد زناكار بوده كه گفته اند:



آه از دمي كه با دل مجروح داغدر

كردند خيمه سوختگان را شتر سوار



رفته قريشيان همه در پنجه كلاب

در بند مانده هاشميان با دل فكار