بازگشت

قوم عرب


عرب قبل از اسلام، از دو تيره ي بزرگ تشكيل مي شد؛ قحطان و عدنان. و همه ي قبايل عربي، شاخه هايي از قحطان يا عدنان بوده اند. بخش بزرگي از قحطانيان، پيرو مذهب مسيح بودند و در نجران و شام و عراق سكونت داشتند و بخش هاي كوچكي از آن ها بت پرست بوه كه دو عشيره ي اوس و خزرج، كه در يثرب سكونت كرده بودند، از اين دسته هستند

عدنانيان كه پس از اسلام، رهبري دنياي عرب را در دست گرفتند، در آغاز پيرو دين حنيف بوده و به پيامبري ابراهيم خليل عليه السلام و فرزندش اسماعيل ايمان داشتند. سپس عمرو بن لحي بتي آورد و در خانه ي كعبه قرار داد و عدنانيان را بت پرست كرد. آن گاه بت هاي ديگري بر آن بت افزوده شد، به طوري كه خانه ي كعبه بت خانه گرديد.

شگفتي اين جاست كه با وجود تعصب شديد عربي، هيچ گونه مقاومتي از طرف عدنانيان در برابر اين بدعت عمرو رخ نداد و همگي تسليم شدند و كيش بت پرستي، مذهب رسمي گرديد!عمرو بدعت هاي ديگري نيز، از خود به يادگار گذارد و مورد قبول قرار گرفت و قرآن بدان ها اشاره مي كند.

دختركشي نيز يكي ديگر از بدعت هايي است كه در عرب مورد استقبال قرار گرفت و با هيچ گونه مقاومتي رو به رو نگرديد. گردش حج در ميان ماه هاي سال (هر دو سال يك ماه) بدعت ديگري بود كه قبول شد. عريان طواف كردن زنان عربي كه از قريش نبودند، يكي ديگر از بدعت هايي است كه در عرب رواج يافت. نسي ء يكي ديگر از بدعت هايي بود كه مورد قبول عرب قرار گرفت. اسقاط وقوف به عرفات از مناسك حج، براي قريش، يكي ديگر از بدعت ها بود. پس از اسلام نيز، نظاير اين بدعت ها را مي بينيم كه مورد قبول قرار


گرفته؛ از قبيل نماز تراويح [1] و تحريم ازدواج موقت.

اين مطالب نشان مي دهد كه عدنانيان، نوپرست بودند و از افكار نوين پيروي مي كردند و تعصب به كار نمي بردند. ولي تضادي در اين جا مشاهده مي شود و پرسشي پيش مي آيد و مسأله اي مشكل از مسايل اجتماعي را تشكيل مي دهد كه لا ينحل است؛ كه اگر آن ها نوپرست بودند، چرا اسلام، با شديدترين مقاومت ها از طرف عدنانيان رو به رو گرديد؟! با آن كه پيامبر اسلام، از خود آن ها بود، هم زبان آن ها بود، از شهر و ديار آن ها بود! عمرو بن لحي چه امتيازي بر حضرتش داشت كه كيش او مورد قبول قرار گرفت و آيين اين، با مقاومت رو به رو گرديد؟ چرا تعصب عربي در آن جا به كار گرفته نشد، ولي در اين جا به كار افتاد؟



پاورقي

[1] تراويح جمع «ترويحه»، نمازي است مستحب پيش اهل سنت، که در شب‏هاي ماه رمضان پس از نماز عشا به صورت جماعت برگزار مي‏شود، ابوحنيفه و شافعي تعداد رکعت‏هاي آن را بيست رکعت و مالک 36 رکعت مي‏دانند. در اين نماز پس از هر چهار رکعت، استراحت کوتاهي، (ترويحه) وجود دارد. روايت شده که اولين‏بار خليفه‏ي دوم دستور داد اين نماز به صورت جماعت برگزار شود. فقهاي شيعه برگزاري اين نماز را به جماعت، بدعت دانسته و با استناد به روايات اهل سنت ثابت مي‏کنند که در نماز پيغمبر اکرم صلي الله عليه و آله وجود نداشته است (مصحح).