اين خطبه ي شيوا از مضاميني عالي و مواضعي محكم برخوردار است كه به برخي از آنها اشاره مي شود:

1. بيان يك نكته ي مهم در معارف اسلام درباره ي مهلت دادن خواند به سركشان و ستمگران و كافران و تبهكاران؛ و اينكه اين كار جز براي اتمام حجت با آنها و افزايش


گناهشان نيست. در اين مقام، آنچه يزيد به آن دست يافته است به خاطر ارزشمندي او در نزد خداوند نيست! بلكه بايد پيمانه اش پر شود، و بداند كه عذابي دردناك در انتظار اوست.

2. بيان ستم يزيد در حكومت؛ با آنكه مدعي تجسم خلافت اسلامي است.

3. تأكيد بر مسأله ي حفظ منزلت زن و لزوم غيرت ورزي.

4. تأكيد بر اين نكته كه كار يزيد نتيجه كفر اوست و براي انتقام از كشته شدن نزديكان كافر يزيد به دست لشكر رسول خدا (ص) در بدر مي باشد. اين كار در حقيقت كشيدن شمشير بر روي رسول خدا (ص) و انتقام گيري از وي پس از پنجاه سال از وفات آن حضرت بود.

5. تأكيد بر اينكه حكومت و ولايت از آن خاندان محمد (ص) است نه ديگران؛ آنجا كه فرمود: «آن گاه كه حكومت و اقتدار ما به تو رسيد».

6. اشاره به مسؤوليت كسي كه سركشي را بر گرده ي مسلمانان سوار كرده است. حضرت بدين وسيله به يزيد كه مي خواهد رفتارش را به قضا و قدر الهي واگذارد، پاسخ مي دهد.

7. تصريح بر ناتواني يزيد و اطرافيانش براي از ميان بردن ياد اهل بيت (ع)؛ چنين كاري از هيچ كس ساخته نيست.

8. بيان عظمت مقام شهيد و والايي شهادت در انديشه ي اسلامي.

9. انداختن مسؤوليت مستقيم قتل امام (ع) به گردن يزيد.