بازگشت

نخستين سري كه در اسلام حمل شد


روايات درباره ي نخستين سري كه در اسلام حمل شد مختلف است. برخي به صراحت مي گويند، نخستين سري كه در اسلام بر نيزه شد، سر امام حسين (ع) بود و برخي ديگر تصريح دارند بر اينكه نخستين سري كه حمل شد (از شهري به شهر ديگر انتقال يافت)، سر عمرو بن حمق (رض) بود.

با توجه به اختلاف معناي حمل شدن، اين روايات با يكديگر در تعارض نيست. در آنجايي هم كه مقصود از حمل انتقال سر از شهري به شهر ديگر است، جمع ميان اين روايات ممكن است. به اين ترتيب كه بگوييم: نخستين سري كه از بني هاشم حمل شد،


سر حسين بن علي (ع) و نخستين سري كه از غير بني هاشم حمل شد، سر عمرو بن حمق بود.

نمونه ي اين روايتها به شرح ذيل است:

1 - از عاصم، از زر [1] نقل شده است كه گفت: «نخستين سري كه در اسلام بر نيزه حمل شد، سر حسين بن علي (ع) بود. من به اندازه ي آن روز مردان و زنان را گريان نديده ام». [2] .

2 - ابن سعد در ز طبقات، به نقل از عاصم، از زر گويد: «نخستين سري كه بالاي چوب رفت، سر حسين (ع) بود.» [3] .

3 - وي همچنين به نقل از شعبي گويد: «سر حسين (ع)، نخستين سري بود كه در اسلام حمل شد». [4] .

4 - از ابن مسعود نقل است كه به نقل از پيامبر (ص) گفت: نخستين سري كه در اسلام بر نيزه حمل مي شود، سر فرزندم حسين (ع) است؛ و فرمود: اين موضوع را جبرئيل از سوي پروردگار با عظمت به من خبر داد. [5] .

5 - ابن اثير جزري گويد: به قولي سر او نخستين سري بود كه در اسلام بر چوب حمل شد؛ ولي درست اين است كه نخستين سري كه در اسلام حمل شد، سر عمرو بن حمق بود. [6] .



پاورقي

[1] زر بن حبيش بن حباشة بن اوس بن بلال. ابن‏سعد در طبقات (ج 6، ص 105) در طبقه‏ي نخست تابعان اهل کوفه قرار داده است و گفته است: او ثقه و کثير الحديث بود. ذهبي (سير اعلام النبلاء، ج 4، ص 166) گويد: او امام الگو و قاري کوفه بود. ابوعبيد گويد: زر در سال 81 و به قولي 83 درگذشت. (ر. ک. تهذيب الکمال، ج 9، ص 339).

[2] نفس المهموم، ص 366؛ و ر. ک. کشف الغمه، ج 2، ص 237.

[3] ترجمة الامام الحسين (ع)، از بخش چاپ نشده‏ي طبقات ابن‏سعد، تحقيق سيد عبدالعزيز طباطبايي، ص 81 - 80. شماره 294.

[4] همان، ص 81، شماره 295.

[5] المنتخب، طريحي، ص 332.

[6] الکامل في التاريخ، ج 3، ص 398.